Camp David Antlaşmaları Kısaca

Camp David Antlaşmaları

Sina Antlaşması’ndan sonra, ABD Başkanı Nixon Orta Doğu ülkelerini ziyaret etti ve ABD-Mısır arasında bir anlaşma imzalandı. Bu durum ABD-Libya ilişkilerini sarsarken, SSCB’yi de olumsuz etkiledi.

Bundan sonra Mısır, SSCB ile yapılan dostluk anlaş­masını bozdu. 1977’de İsrail—Mısır devlet başkanları karşılıklı ziyaretlerde bulundu. ABD, barış girişimlerini hızlandırdı. Ancak İsrail’in Batı Şeria’da yeni Yahudi yerleşmeleri kurması, Mısır ve ABD ile olan ilişkilerini bozdu.

1978’de ABD arabulucuğu ile Mısır ve İsrail Camp David’de biraraya geldi. Filistin ve barış ilkelerini içe­ren anlaşmalar imzalandı.

Camp David’de Filistin’le ilgili şu ilkeler benimsenmiştir;

– Gazze ve Batı Şeria’da yaşayan Filistinlilere, şekli ve mahiyeti, İsrail, Mısır ve Ürdün’ün ortak kararına göre belirlenecek beş yıllık bir süre için bir muhtariyet verilecek.

– Bu özerklik döneminde İsrail, bu yerlerde kendi güvenliğini de koruyacak şekilde askeri gücünü en aza indirecek.

– Özerkliğin üçüncü yılında taraflar arasında Batı Şeria ve Gazze’nin statüsünü tespit edecek anlaş­ma için görüşmelere başlanacak.

– Filistin halkının “adil istekleri ve meşru haklan” ta­nınacak.

– İsrail-Ürdün barış görüşmeleri ve İsrail’in güvenliği ile ilgili düzenlemelerde gündeme getirilecektir.

Camp David’e tepki gösteren Arap ülkeleri, 1979’da Bağdat’ta toplanarak Filistin’in bağımsızlığını, Arap ülkelerinin ortak hareket etmesini istediler ve anlaş­manın feshini kararlaştırdılar.

Camp David’te çerçevesi çizilen Mısır—İsrail barışı; tarafların antlaşma hükümlerini kendine göre değer­lendirmesi, Arap ülkelerinin baskısı, İran’da rejim de­ğişikliği yaşanması ve ABD’nin tutumu gibi nedenler­le planlanan sürede imzalanamadı. 26 Mart 1979’da toprak bütünlüğü ve bağımsızlığa saygı temelinde Mısır—İsrail sınırlarını belirleyen “İsrail—Mısır Barış Ant­laşması” ABD’nin başkentinde imzalandı.

Bu antlaşmaya Avrupa Topluluğu arka çıkarken, SSCB ve Arap ülkeleri büyük bir tepki gösterdi. FKÖ Suriye, Cezayir, Libya, Güney Yemen ve Mısır’a eko­nomik boykot, SSCB ile sıkı ilişkiler kurulması, ortak bir komutanlık kurulması ve Arap Birliği merkezinin Kahire’den başka bir yere taşınması kararına varmış­lardı, ABD, Mısır’a ekonomik yardım sağladı. İsrail 1982’de Sina’dan çekildi.

Bundan sonra Orta Doğu’da ABD karşıtlığı arttı. SSCB bölgede daha yakın bulunmaya başlandı.

İsrail’in, özerklik öngörülen Batı Seria’da devamlı ola­rak Yahudi yerleşimleri kurması, Kudüs’ü başkent ilan etmesi, Golan Tepeleri’ni ilhak ettiğini ilan etmesi, ba­rışın amacına ulaşmasını engelleyip bölgedeki gergin­liğin artmasına neden olmuştur.

Camp David Arılaşmalarında, Mısır Devlet Başkanı En­ver Sedat, ABD Başkanı Jimmy Carter ve İsrail Başba­kanı Menahem Begin etkili olmuşlardır.