Kabine Hükümeti Sistemi

Kabine Hükümeti Sistemi Nedir?

Mecliste en çok milletvekili bulunan parti liderinin Cumhurbaşkanı tarafından hükümeti kurmakla görevlendirildiği, bakanların başbakan tarafından belirlenip cumhurbaşkanı tarafından onaylandığı hükümet şekline Kabine Hükümeti Sistemi denir.

Kabine Hükümeti Sisteminin Özellikleri

1. Diğer adı “Parlamenter Sistem”dir.
2. Güçler ayrılığı ilkesi vardır. (Yasama, yürütme arasında yumuşak bir ayrılık söz konusudur.)
3. Milletvekilleri (yasama üyeleri) hükümette (yürütmede) de görev alabilir.
4. Yürütme iki başlıdır. (Cumhurbaşkanı, Bakanlar Kurulu)
5. Devlet başkanını meclis seçer. (2007’ye kadar)
6. Hükümet başkanını (başbakan), devlet başkanı (cumhurbaşkanı) belirler.
7. Hükümet meclisten güvenoyu alarak göreve başlar.
8. Yasamanın yürütmeyi denetleme ve düşürme gücü varken; yürütmenin de yasamayı düşürme gücü vardır.

Kabine Hükümeti Sisteminin Olumlu Yanları (Yararları)

Hükümet üyeleri başbakan tarafından belirlendiğinde Bakanlar Kurulu üyeleri daha uyumlu çalışır.

Kabine Hükümeti Sisteminin Olumsuz Yanları (Zararları)

1. Bakanlar Kurulu üyelerinin tek kişi tarafından seçilmesi.
2. Mecliste çoğunluğu ele geçiren partinin aynı zamanda yasama yetkisinide elinde bulundurması.
3. Mecliste çoğunluğu ele geçiren parti karşısında meclisin denetleme yetkisini yerine getirememesi.
4. Mecliste hiçbir partinin çoğunluğu ele geçirememesi durumunda kurulan koalisyon ve azınlık hükümetlerinin ülke istikrarına zarar vermesi

Meclis Hükümeti Sisteminden Kabine Hükümeti Sistemine Geçilmesi

Ekim 1923’te hükümet krizi patlak verdi. Fethi Okyar Hükümeti istifa etti. Hükümet kurulamayınca 29 Ekim’de Cumhuriyet ilan edildi ve kabine hükümeti sistemine geçildi.

Kabine Hükümeti Sistemi Hangi Anayasa Döneminde Uygulanmıştır?

1961 ve 1982 Anayasaları döneminde uygulanmıştır. (2017 yılında referandum ile sonlanmıştır.)