Osmanlı Devlet İdaresini Oluşturan Unsurlar

Osmanlı Devlet İdaresini Oluşturan Unsurlar dolayısıyla Osmanlı toplumun genel yapısını maddeler halinde özetlemeye çalıştık.

Osmanlı Devleti’nin kuruluş yıllarında toplumun büyük çoğunluğu Müslüman Türklerden oluşuyordu 14. yüzyılın ortalarında fetihlerin artması ile birlikte etnik çeşitlilik artmış önce Rumlar ve Ermeniler, Balkanlar’ın fethi ile birlikte Bulgarlar, Sırplar, Ulahlar, Arnavutlar ve Macarlar toplum içerisinde yerini almıştır. 16. yüzyılda Mısır, Arabistan ve Kuzey Afrika’nın fethi ile Araplarda Osman toplumu içerisinde yerini almıştır. Bu anlamda Osmanlı Devleti değişik dilleri ve kültürleri kucak açmıştır. Klasik dönemde Osmanlı toplumu resmi olarak askeriler ve reaya olarak iki gruba ayrılmıştır.

Osmanlı Devlet İdaresini Oluşturan Unsurlar Özet

Yönetilenler (Reaya)

• Osmanlı toplumunda vergi veren şehir, kasaba ve köylerde yaşayan halk ile konar göçer yaşayan halk kesimi reaya sınıfını oluşturmuştur.
• Çiftçi, esnaf, zanaatkar, tüccar olan Müslüman ve gayrimüslim halk reaya sınıfına tabii kabul edilmiştir.

MAKALE TAVSİYESİ: OSMANLI REÂYÂSI İLE AVRUPA SERFİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Yönetenler (Askeriler)

• Osmanlı Devleti’nde devlet idaresi içerisinde görev alan askerlik hizmetinde bulunanlar ve devletin yönetim birimlerinde görev alanlar askeriler olarak adlandırılmıştır.
• Vergiden muaf olan bu kesim yaptıkları hizmetlere göre Seyfiye, ilmiye ve kalemiye adı verilen gruplara ayrılmıştır.

Seyfiye (Ehl-i Örf)

• Devlet içinde askerlik ve yönetim işlerinden sorumlu olan kesim Seyfiye sınıfına mensuptur.
• Seyfiye sınıfının büyük çoğunluğu devşirme kökenli olup Enderun Mektebinde yetişmişlerdir.

Seyfiye sınıfına mensup önemli devlet görevlileri ise şunlardır; Padişah, sadrazam, vezirler, kaptanıderya, beylerbeyi, sancakbeyi, yeniçeri ağaları, subaşılar, kapıkulu askerleri, tımarlı sipahiler

İlmiye (Ehli-i Şer)

• Devlet içinde din, adalet ve eğitim işlerinden sorumlu kesim ilmiye sınıfına mensuptur.
• İlmiye sınıfına mensup kişiler genellikle Türk ve Müslüman kökenli olup medreselerde yetişmişlerdir.

İlmiye sınıfına mensup önemli devlet görevlileri şunlardır; şeyhülislam, kazaskerler, kadılar, kadı naibleri, imamlar, müezzinler şeyhler, müderrisler, medrese öğrencileri

OKUMA TAVSİYESİ: Kadı Nedir? Kadıların Görevleri Nelerdir?

Kalemiye (Ehl-i Kalem)

• Devlet içinde bürokrasi, diplomasi ve mali işlerden sorumlu olan kesim kalemiye sınıfında mensuptur.
• Kalemiye sınıfına mensup kişiler enderun ve medreselerde yetişmişlerdir.

Kalemiye sınıfına mensup önemli devlet görevlileri şunlardır; defterdarlar, nişancı, reisülküttap, divan katipleri, muhtesipler, defter eminleri