Taş Devri Hakkında Bilgi

Taş Devri üçe ayrılır;

1. Eski Taş Devri
2. Orta Taş Devri
3. Yeni Taş Devri

Taş Devirleri

Eski Taş Devri (Paleolitik)

Yontma Taş Devri’ni içine alan Paleolitik Devir’de insanlar;

• Küçük gruplar halinde avcılık ve toplayıcılıkla hayatlarını devam ettirmişlerdir. Üretim faaliyetleri başlamamıştır.
• Taştan, ağaçtan ve kemikten ilk defa araç-gereç yapımına başlamışlardır.
• Ateşi bularak ısınma, pişirme ve aydınlatmada kullanmışlardır.
• Mağaralarda yaşamışlar ve duvarlara çeşitli resimler yapmışlardır.

Orta Taş Devri (Mezolitik)

Bu dönemde iklim şartları insanların yaşayışına uygun hale gelmeye başlamış, avcılık ve toplayıcılık devam etmiştir. Bu devir Eski Taş Devri ile Yeni Taş Devri arasında geçiş dönemidir.

Yeni Taş Devri (Neolitik)

Cilalı Taş Devri diye de adlandırılan Neolitik Devir’de önemli gelişmeler olmuş ve insanların yaşayışları değişmiştir. Bu dönemdeki gelişmeler şunlardır:

Tarım faaliyetleri başlamıştır. Bu gelişme sonucunda insanlar;

• Üretici duruma geçmişler, toplayıcılıktan kurtulmuşlardır.
• Göçebe yaşam tarzından yerleşik hayata geçmişlerdir.
• Su kenarlarında köyler kurarak toplumsal hayatı başlatmışlardır.
• Ticaret faaliyetlerini başlatmışlardır.
• Hayvanları evcilleştirmişlerdir.
• Keten, kenevir gibi bitkiler yetiştirmişler ve dokumacılık faaliyetlerini başlatmışlardır.
• Yiyecek-içeceklerini korumak için topraktan kaplar ve ev eşyaları yapmışlar, seramikçilik faaliyetlerini başlatmışlardır.

ÖRNEK

Mezopotamya’da Sus’ta bulunan, taranmış üçgen, taranmış baklava dilimli motifler ve çizgiler içeren seramik çanaklara Aşkabat yakınlarında Anav yöresinde rastlanmıştır.

Bu bilgiye dayanarak,

1. Buluntular, insanlık tarihiyle ilgili bilgilere ulaşmasını sağlamıştır.
2. Seramik sanatı, farklı yerleşim yerlerinde aynı zamanda başlamıştır.

III. İnsanlar seramiği gereksinimlerini karşılamada kullanmıştır.

Yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

1. A) Yalnız I               B) Yalnız II           C) I ve III           D) II ve III           E) I, II ve III

ÇÖZÜM

Sorunun öncülünde iki farklı merkezde bulunan kalıntıların birbiriyle benzerlikleri verilerek insanlık tarihiyle ilgili bazı bilgiler ortaya koyulmuş, Mezopotamya’da ve Orta Asya’da insanların seramikçilik faaliyetleriyle uğraştıkları belirtilmiştir (I). Buluntuların seramik çanaklar olması, insanların gereksinimlerinin ortak olduğunu göstermektedir (III). Ancak mevcut bilgilerle II bolu yargıya ulaşmak mümkün değildir. Çünkü, verilen bilgiler içerisinde seramikçilik faaliyetlerinin başlama zamanıyla ilgili bilgi yoktur.                                                                                             Cevap C

Bakır-Taş Devri (Kalkolitik)

Taş Devri’nden Maden Devri’ne geçiş dönemidir. Taştan aletlerin yanında bakırdan da aletler kullanılmıştır. Tarım ve hayvancılık ilerlemiş, yerleşim merkezleri büyümüştür.