11. Sınıf Seçmeli Tarih Kitabı Sayfa 170 Cevapları

11. Sınıf Seçmeli Tarih Kitabı Sayfa 170 Cevapları

Kurganlardan çıkarılan eserler üzerinde yazıların bulunmasıyla ilgili neler söylenebilir?

Türklerin yazıya ve bilgiye verdikleri önemin ve eski zamanlardan bu yana yazı kullandıklarının kanıtıdır.

Kök Türklerde Bilginin Önemi
Mokan Kağan’ın bıraktığı tahta kardeşi Tapo Kağan oturmuştu. Bu yeni kağanın devlet içindeki işleri az zamanda bitmiş ve gözleri büyük kültür ülkelerine çevrilmişti. Meraklıydı, oralarda neler olup bittiğini hep soruyordu…
Çin tarihleri bize çok daha önemli haberler iletiyor, oldukça zengin bir kitap listesi de veriyordu. Çin edebiyat ve felsefesinin en önemli kitapları da bu listedeydi. Tapo Kağan bu kitapların Türkçeye tercüme edilmesini emretmiş ve buyruk da yerine getirilmişti. Bu çok derin Çin fikir eserlerinin Türkçeye tercüme edebilmesi için o derece gelişmiş Türk diline ve yazısına da ihtiyaç vardır.

Niye “Bilge” Kağan
Bilge Kağan, “Bilge” unvanını, Mete ve Hun devlet düzeninden kalan inançlara göre alıyordu: “Bilge” sözü Bilge Kağan’ın öz adı değil; yalnızca unvanı idi. Eski Türk devlet anlayışına göre iyi bir kağanın başlıca iki özelliği olmalıydı. Her þeyden önce “bilge” yani bilgili olması gerekti. Bilge Kağan daha kağan olmadan önce devlet içinde “Sol Bilge” (idarecilik görevi) mevkiinde bulunuyordu. Öyle anlaşılıyor ki Bilge Kağan hakan olunca tahtına eski unvanı da taşımıştı.

(Uygurlara ait Turfan’da bulunan bir mecmuadan)
Bilgili insan beline
Taş kuşansa kaş olur.
Bilgisizin yanına
Altın konsa taş olur.

Yukarıdaki metinlere göre Türklerin bilgiye verdiği önemi değerlendiriniz.

Tapo Kağan ve Bilge Kağan örneklerinden anlaşılacağı üzere Türklerde hükümdarın bilgili olması çok önemlidir. Tapo Kağan’ın Çin  kitaplarını Türkçeye çevirtmesi bu duruma en güzel örnektir. Halk içinde aynı durum geçerlidir.