Laiklik İlkesi
- Kelimenin aslı Yunanca “laikos” tur. Din adamı olmayanları belirtmek için kullanmıştı.
- Laiklik devlet işleriyle din işlerinin birbirinden ayrılması ve devletin siyasi iktisadi ve hukuki düzende aklın egemenliğini kabul etmesi demektir. Hukuki anlamda da devletin ayrım yapmaksızın kişilerin vicdan hürriyetine sahip olmalarını sağlamasıdır.
- Laik devletlerde resmi din yoktur. Devlet bütün din ve inançlara eşit mesafededir.
- Laik çağdaş olma, toplum ve devlet yaşamının akla, bilime dayalı olmasıdır.
- Laik devlette devlet hurafelerin yayılmasında tarafsız değildir.
- Atatürk, cumhuriyetçiliği ve laikliği her türlü siyasi parti tartışmalarının dışında tutmuştur.
Laikliğin kişi ve devlet için öngördüğü hak ve vazifeler:
- Vicdan Hürriyeti: Her kişi herhangi bir dibi seçmek ve inanmakta hürdür.
- İbadet Hürriyeti: Bir dine inanan kişi, inandığı dinin gereklerini, merasimlerini yerine getirmekte hürdür.
- Dini Görev: İnsanları kişisel olarak Allah’a doğrudan bağlanmaktır. Laiklik, dinin bu görevini yapmasına imkân tanır. Devlet; din inancını olanların, kendi seçtikleri dinin gereklerini yapmada ya da yapmamada serbest olmalarını sağlar.
- Din görevlerinin dünyevi ve dini faaliyetleri bilecek, dini esasları doğru olarak öğretecek yeteneklere sahip olmalarını kontrol eder.
- Her türlü taassubu, boş inancı, gerçeğe aykırı inanışları kontrol altında tutarak, her türlü baskıyı mezhep ve din çatışmalarını önlemekten sorumludur.
- Devletin Görevi: Devlet, ibadetin güvenliğe ve toplumun kurallarına aykırı olmamasını sağlar.
Türkiye’de laiklikle ilgili yapılan belli başlı çalışmalar şunlardır:
- Saltanatın kaldırılması
- Halifeliğin kaldırılması
- Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun çıkarılması
- Şeriye ve Evkaf Vekâlet’ine son verilmesi
- Şeriye Mahkemelerinin kapatılması
- Tekke ve zaviyelerin kapatılması
- Medeni Kanun’un kabul edilmesi
- 1928’de Anayasa’mızdan “Devletin dini İslam’dır.” Maddesinin çıkarılması
- 1937’de laiklik anayasal güvence altına alınmıştır.
- Akılcılık ve bilimsellik laiklik ilkesini bütünler.
“Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, müritler memleketi olamaz, en hakiki yol ilim ve fen yoludur.”
Atatürk
“Din bir vicdan meselesidir. Herkes vicdanının emrine uymakta serbesttir.”
Atatürk
Laiklik İlkesi Doğrultusunda Yapılan İnkılaplar konu anlatımı için tıklayınız.
