Türkler tarih boyunca Mısır’a 5 devlet döneminde sahip olmuş. Mısır’da 4 devlet kurmuştur. Bu yazımızın konusu Mısır’da Kurulan Türk İslam Devletleri Özet
Tolunoğulları (868-905)
- Kurucusu: Toluoğlu Ahmed
- Kurulduğu Yer: Mısır
- Başkenti: Fustat
- Hakimiyet Sahası: Mısır, Filistin, Suriye
- En Parlak Dönemi: Humavareveyh dönemi
- Tolunoğulları bir Tevaif-i Mülk Devletidir.
- Toluoğulları döneminde Mısır “Altın Çağı”nı yaşamıştır. Tarımı ve ticareti geliştirmek için tedbirler alınmıştır.
- Günümüze ulaşan en önemli mimari eserleri Kahire’de bulunan Tolunoğlu Ahmed Camii’dir.
- Devleti yönetenler Türk, yönetilenler Arap olduğundan kısa yaşamıştır.
- Abbasiler tarafından yıkılmıştır.
Tolunoğullarının Türk Tarihindeki Yeri ve Önemi
- Mısır’da kurulan ilk Türk-İslam devletidir.
- Dünyanın ilk eczanesini açmışlardır.
Tolunoğlu Ahmed döneminde Fustat’da açılan sağlık kurumuna “Maristan” denirdi. İçinde eczane ve darüşşifa bulunan bu sağlık kurumunda hastalardan ücret alınmazdı. Tolunoğlu Ahmed, Maristan’a yıllık 60.000 dinar bütçe ayırmıştı.
İhşidiler (935-969)
- Kurucusu: Muhammed b Toğaç
- Kurulduğu Yer: Mısır
- Başkenti: Fustat
- Hakimiyet Sahası: Mısır, Hicaz
- En Parlak Dönemi: Muhammed b Toğaç dönemi
- İhşidiler bir Tevaif-i Mülk Devletidir.
- Devleti yönetenler Türk, yönetilenler Arap olduğundan kısa yaşamıştır.
- Fatımiler tarafından yıkılmıştır.
İhşidilerin Türk Tarihindeki Yeri ve Önemi
- Mısır’da kurulan 2. Türk-İslam devletidir.
- Hicaz’a sahip olan ilk Türk-İslam devletidir.
Eyyubiler (1171-1250)
- Kurucusu: Selahaddin Eyyubi
- Kurulduğu Yer: Mısır
- Başkenti: Fustat
- Hakimiyet Sahası: Trablusgarp’tan Hemedan ve Ahlat’a, Yemen’den Malatya’ya
- En Parlak Dönemi: Selahaddin Eyyubi
- 1250 yılında Memlukler tarafından yıkılmıştır.
Eyyubilerin Türk Tarihindeki Yeri ve Önemi
- Selahaddin Eyyubi “Hadi-mü’l-Haremeyn” unvanını kullanan ilk hükümdardır.
- Selahaddin Eyyubi, Hıttin Savaşı’nda Kudüs Kralını yenmiş, ardından Kudüs’ü Haçlılardan geri almıştır. Bu durum III. Haçlı Seferine sebep olmuştur.
TAVSİYE LİNK: 3. Haçlı Seferinin Nedenleri, Sonuçları ve Önemi
TAVSİYE LİNK: Hıttin Savaşı’nın Sebepleri ve Sonuçları
Memluklular (1250-1517)
- Kurucusu: Aybek
- Kurulduğu Yer: Mısır
- Başkenti: Fustat
- Hakimiyet Sahası: Mısır, Suriye, Hicaz
- En Parlak Dönemi: Baybars
- Mercidabık ve Ridaniye Savaşları sonrası Osmanlı Devleti tarafından yıkılmıştır.
Memluklerin Türk Tarihindeki Yeri ve Önemi
- Ayn-ı Calud Savaşı‘nda Moğollara ilk mağlubiyeti yaşatmışlar ve Moğolların batı yönündeki ilerleyişlerini durdurmuşlardır.
Memluklerin İslam Tarihindeki Yeri ve Önemi
- Moğolların 1258 yılında Bağdat’ı alarak Abbasi Devleti’ne son vermesi üzerine Abbasi Halifesini Mısır’da koruyuculuğu altına aldı.
Memluklerin veraset sistemi diğer Türk devletlerinden farklıdır. Hükümdarlar başarılı komutanlar arasından seçilirdi.