Orta Çağ’da Siyasi Yapılar

Kavimler Göçü 395 yılında Roma İmparatorluğu‘nun Doğu ve Batı Roma olmak üzere 2’ye bölünmesine sebep oldu. 476’da Batı Roma İmparatorluğu yıkılınca Avrupa güçlü bir devlet otoritesinden yoksun kaldı ve kargaşa başladı. Bu durum feodaliteye sebep oldu.

Konunun sonunda Orta Çağda Siyasi Yapıları anlattığım konu anlatım videosu var. Bir bak derim.

Feodalizm (Feodalite – Derebeylik – Feodal Yapı)

Feodalite: Merkezi otoritenin olmadığı, kargaşanın hüküm sürdüğü, ticaretin neredeyse durduğu, kent yaşamının önemini yitirdiği, güçlü olanın güçsüz olana ezdiği bir ortamdır. Batı Roma İmparatorluğu’nun yıkılmasıyla halk can ve mal güvenliği endişesine kapılarak büyük malikânelere sahip lordlarına sığınmaya başladı. Lordlar kendisine sığınanları korurken, halk ise büyük bir sadakatle karın tokluğuna lordların arazilerinde çalışıyordu. Toprağın sahibi olan ve malikânede yaşayan lordlar, köylü ve ailesinin de sahibiydi.

Lordlar, kendisine sığınan köylü sınıfını korumak ve topraklarına toprak katabilmek için sadık bir silahlı güce ihtiyaç duymuştur. (Şövalye)

DİKKAT: Feodal düzende zenginlik kaynağı topraktır.

Doğu Roma İmparatorluğu

Doğu Roma İmparatorluğu Orta Çağ’da; Anadolu, Balkanlar, Mısır, Suriye, Filistin ve Kuzey Afrika coğrafyasında etkili olmuştur. Doğu Roma İmparatoru imparatoru gücünü tanrıdan alan otokrat bir liderdir.

Otokrasi: Monarşinin bir çeşidi olup bütün siyasi yetkiler kralın elindedir. Monarşiden farklı olarak otokraside, yönetim miras yoluyla değil, kişiler tarafından ele geçirilmiştir

Ortaçağ boyunca varlığını sürdüren Bizans önce Beylikler sonra Anadolu Selçuklu Devleti ile mücadele etmek zorunda kalmış ve 1453’te yıkılmıştır.

Sasaniler

Sasaniler, Kafkasya, Mezopotamya ve İran’a hükmetmiştir. Hükümdarlarına Şehinşah (Kralların Kralı) denirdi. Sasaniler, Şehinşahlarını kutsal kabul etmişlerdir. Bu krallar Tanrı Ahuramazda’nın yeryüzündeki temsilcisidir, lakin Mısır’da ki gibi Tanrı-kral değildir.

Sasaniler, bir süre Anadolu’ya egemen olup, İstanbul’u kuşatsada Bizans’ın deniz gücü karşısında yetersiz kalıp Anadolu’dan çekilmiştir. 651 yılında müslüman Araplar Nihavend Savaşı ile Sasani Devleti’ni yıkmıştır.

Moğol İmparatorluğu

Kurucusu Temuçin, o dönemler bilinen dünyanın üçte ikisini ele geçirmiştir ve “Cengiz” ünvanını kullanmıştır. Temuçin’in Gök Tanrı tarafından seçildiğine inanılmıştır.

İmparatorluklarda Sosyal, Ekonomik ve Askerî Durum

Bizans İmparatorluğunda ekonomi ticarete dayanmaktadır. Bizans, Çin-Bizans hattında bulunan Sasanilere karşı Türklerle ittifak yapmıştır.

Sasanilerde ekonomi topraktan alınan vergilere dayanmaktadır. Bu vergilerle bir yandan ticarete hız kazandıracak yatırımlar (yol, köprü ve liman) yaparken bir yandan da ordunun ihtiyaçlarını karşılamışlardır. Hint Okyanusu’nda, Orta Asya’da ve Güney Rusya’da uluslararası ticarete egemen olmuşlardır.

Moğolların yaşadığı İç Asya tarım için elverişli olmadığından Moğollar hayvancılık ve ticaret ile uğraşmışlardır.

Bizans Ordusu

Bizans ordusunun asıl gücünü, eyalet birlikleri oluşturmuştur. XI. yüzyılın ikinci yarısında ise ücretli askerler ordunun aslî unsuru hâline gelmiştir. Bizans ordusunda; İngiliz, Frank, Norman, Bulgar, Gürcü, Peçenek, Kıpçak, Uz gibi ücretli askerler görev almıştır.

Moğol Ordusu

Moğol ordusu gönüllü birliklerden oluşur ve onlu sisteme dayanır. Hafifi süvari birliklerinden oluşan Moğol ordusu hızlı hareket kabiliyetine sahiptir, sevk ve idaresi kolaydır.