Paylaşılamayan Ortadoğu Konu Anlatımı

Paylaşılamayan Ortadoğu

Birinci Dünya Savaşı sürecinde, kendi ulusal devlet­lerini kurmak için Osmanlı Devleti’ne karşı ayaklanan Arap toplulukları Avrupalılardan destek almışlardı. Sovyet Rusya’nın Çarlık döneminde yapılan gizli ant­laşmaları açıklaması ve Wilson İlkeleri’nin sömürge­ciliğe karşı çıkması Avrupalı devletlerin (İngiltere ve Fransa) işini zorlaştırmıştı. İngiltere ve Fransa Orta Doğu’da manda yönetimleri kurarak sömürgeci siya­setlerini sürdürmeyi başarmıştı.

İngiltere ve Fransa’nın Sömürgelerini Kaybetme­sinin Nedenleri
– SSCB ve Nazi Almanyası’nın tehditlerinin İngiltere ve Fransa’yı zora sokması
– 1930’lardaki ekonomik sorunların toplumsal hu­zursuzlukları artırıp muhalif güçlerin desteğini ar­tırması
– Sömürge durumundaki Müslüman ülkelerde milli­yetçiliğin güçlenmesi

DİKKAT: XIX. yüzyılın sonlarında yaklaşık 40 bin civarında olan Filistin Yahudi nüfusu 1939’da 450.000’i 1942’de de 480.000’i geçmişti.

Bu gelişmeler, bölgedeki bağımsızlık isteklerini artırdı. Birçok İslam ülkesi bağımsız olmaya başladı. Bazıla­rında monarşik düzenler, bazılarında ulusçu ve çağ­daşlaşma amaçlı yönetimler kuruldu.
İslam ülkeleri, Soğuk Savaş Döneminde Doğu ve Batı bloklarının dışında kalmaya çalışmışlardı.

UYARI: Bağımsızlaşma sürecinde Batı karşıtlığının artması ve Sovyet desteği, Mısır, Suriye ve Irak’da Doğu Bloku’na yakınlığı artırmıştır.

Bölge, yeraltı kaynakları açısından zengin olsa da halk, bu zenginliklerden yeterince yararlanamadı. Mandater dönemden kalma etnik ve dini bölünmüşlük günümü­ze kadar önemli bir sorun olmuştur. Orta Doğu’daki bu parçalanmışlık, siyasi, ekonomik ve kültürel gelişi­mi de engellemiştir.

İsrail’in Kuruluşu konu anlatımı için tıklayınız.

Balfour Deklarasyonu konu anlatımı için tıklayınız.

Eisenhower Doktrini konu anlatımı için tıklayınız.