Şuubiye Hareketi Kısaca

Şuubiye kelime anlamı	Millet ile ilgili, kabile ile ilgili anlamına gelir.
Şuubiye hareketi neye tepki olarak çıkmıştır?	Mevali politikasına tepki olarak doğmuştur.
Şuubiye Hareketi hangi dönemde ortaya çıkmıştır?	Emeviler döneminde

Şuubiye Hareketi Nedir?

Emeviler döneminde ortaya çıkan Abbasiler döneminde daha da yoğunlaşan Arap olmayan müslümanların (özellikle İranlılar ve Türkler) mevali politikasına karşı tepki olarak oluşturdukları ve kendi ırklarınında köklü bir kültüre sahip olduklarını ispatlamak için ortaya koydukları hareket.

Şuubiye Hareketinin Ortaya Çıkışı

Peygamber Efendimz döneminde Arapların Cahiliye devrinden kalma soyüstünlüğü anlayışı ile mücadele edildi. Hz. Muhammed (SAV) özellikle Veda Hutbesi’nde tüm müslümanların eşit olduğunu belirtti. Dört halife döneminde de aynı anlayış devam etti.

Emeviler döneminde ise bu anlayış terk edilerek Arap ırkçılığı yapılmaya başlandı. Arap olmayan müslümanlara mevali denilerek aşağılandı. Ömer bin Abdülaziz dönemi hariç mevalilerden cizye vergisi alınmaya başlandı.

Mevalilerde (Arap olmayan müslümanlar) bu aşağılama karşısında kendi ırklarının üstün yönlerini ispatlama çabasına giriştiler. Emeviler döneminde daha çok siyasi bir hareket olarak ortaya çıkan şuubiye teşkilatı Emevi Devleti’nin yıkılıp Abbasi Devleti’nin kurulmasından sonra daha çok kültürel özellik kazanmıştır. Özellikle bilim ve sanat alanındaki çalışmaları ile üstünlüklerini ortaya koymaya çalıştılar.

Şuubiye teşkilatı Abbasi halifeleri Memun ve Mutasım döneminde zirveye ulaştı ve en güçlü dönemini yaşadı.

Şuubiye Hareketinin Sonuçları

1. Emevilerin yıkılmasında, Abbasi Devleti’nin kurulmasında etkili olmuştur.
2. Mevalilerin Arap kültürü altında ezilip asimile olmalarını engellemiştir.
3. Pek çok özgün edebi ve sanat eseri ortaya çıkmıştır.

Şuubiye Hareketinin Önemi

Bu hereket çerçevesinde Arap olmayan müslümanlar ile Araplar arasında başlayan rekabet İslam bilim ve kültürünün gelişmesine fayda sağladı.

Kaynak: Şuubiye