Yerleşik İnsan ve Medeniyet

9. sınıf tarih dersi Yerleşik İnsan ve Medeniyet konu anlatımı ile Sözlü Kültür özet anlatımını bulabileceğiniz yazımızı kısa ve maddeler halinde hazırlamaya çalıştık. Anlatım içinde herhangi bir konu ile ilgili ayrıntılı bilgi edinmek isterseniz kırmızı linklere tıklayınız.

Yerleşik İnsan ve Medeniyet

Yerleşik yaşama ve medeniyete ait ilk yerleşim merkezleri yazıdan önceki dönemde görülmektedir. Anadolu’da Göbeklitepe, Çatalhöyük ve Çayönü gibi yerleşim yerleri bu dönemi aydınlatan önemli yaşam bölgeleridir.

1 ) Göbeklitepe:  Şanlıurfa kent merkezinin 18 km kuzeydoğusunda, Örencik köyü yakınlarındadır.

• Göbeklitepe Günümüze kadar keşfedilen en erken tarihli dinî mimaridir
• UNESCO Dünya Mirası listesine alınmıştır

2) Çatalhöyük:  Anadolu’da yazıdan önceki dönemi en iyi yansıtan yerleşim alanlarından bir diğeri ise Konya’nın Çumra ilçesi yakınlarında bulunan Çatalhöyük yerleşkesidir.

• Köy yaşamından kentsel hayata geçişin önemli bir kanıtıdır
• Çatalhöyük, günümüzde “UNESCO Dünya Mirası” listesinde olan önemli bir yerdir.

3) Çayönü :Anadolu’ bulunan Diyarbakır’ın Ergani ilçesi sınırlarındaki Çayönü’de önemli bir merkezdir.

• Çayönü Yakın Doğu’daki köy yerleşmelerinin ilk örneğidir

Sözlü Kültür

-Yazının icadından önce insanlar, toplumsal hafızalarını sözlü olarak kuşaktan kuşağa aktarmış ve bu yolla korumuştur.

-Eski Yunan’da mit ve efsane anlatıcıları, Türklerde ozan ve âşık, Afrika’da topluluğun en yaşlıları; bu aktarım görevini üstlenmiştir.

-Yine toplumların sözlü anlatımlarındaki tufan ve yaratılış hikâyeleri benzerlik göstermektedir.