Balkan Antantı ve Sadabat Paktı Konu Anlatımı

Balkan Antantı (9 Şubat 1934)

Türkiye, Yunanistan, Yugoslavya ve Romanya tarafından kurulmuştur.
Balkan Antantı’nın Kurulma amacı: Faşist İtalya ve Nazi Almanya’sının saldırgan, yayılmacı dış politikalarına karşı önlem almaktır.
Antlaşmaya göre Balkan devletleri birbirlerine karşı sınırlarını karşılıklı güvence altına alıyorlar, birbirine danışmadan herhangi bir Balkan devleti ile siyasi antlaşma yapmamayı kabul ediyorlardı.

Balkan Antantı’nın Önemi

• Türkiye bölgesel barışa katkıda bulunmuştur.
• Türkiye batı sınırlarını güvence altına almıştır.
• Üye ülkeler arasında karşılıklı sınır güvenliği sağlanmıştır.
• Saldırgan politikalara karşı güç birliği oluşturulmuştur.

Uyarı: İtalyan nüfuzu altındaki Arnavutluk ile komşuları üzerinde toprak talebi bulunan Bulgaristan Balkan Paktı’nda yer almamıştır. Bu durum, paktın zayıf yanı olarak tarihe geçmiştir.

Sadabat Paktı

-İtalya’nın Doğu Akdeniz ve Orta Doğu’ya yönelik politikası yanında Habeşistan’a saldırması Türkiye gibi Orta Doğu ülkelerini de endişelendirdi. Türkiye, İran, Irak ve Afganistan’ın katılımıyla Tahran’da birlik kuruldu.
Karşılıklı saygı esasına dayanan pakta göre, pakta katılan devletler;

• Birbirlerinin iç işlerine karışmayacak
• Sınır ihlallerinde bulunmayacak
• Ortak çıkarı ilgilendiren konularda birbirlerine danışacaklar
• Milletler Cemiyeti kararlarına uyacaklardı.

Sadabat Paktı’nın Önemi

• Sadabat Paktı Orta Doğu’da bir barış ortamı oluştururken Türkiye de doğu sınırlarını güvence altına almıştır.
• Orta Doğu’da, saldırgan politikalara karşı güç birliği oluşturulmuştur.
• Türkiye, Batı sınırlarından sonra Doğu sınırlarını da güvenlik altına almıştır.
• Bölgesel barışa katkı sağlanmıştır.

NOT: Balkan Antantı da Sadabat Paktı da II. Dünya Savaşı yıllarında işlevini yitirmiştir.
UYARI: Milletler Cemiyeti’ne giriş, Balkan Antantı, Montrö Boğazlar Sözleşmesi ve Sadabat Paktı, Türkiye’nin güvenlik çemberini oluşturmaya yönelik girişimlerdir. Ayrıca “Yurtta Sulh, Cihanda Sulh” ilkesine uygun gelişmelerdir.