4. Ünite: İlk ve Orta Çağlarda Türk Dünyası

İlk Türk Devletlerinde Veraset Anlayışı

Eski Türklerde devleti yönetme görevinin hükümdara Tanrı tarafından verildiği inancı halkın hakana mutlak bağlılığını sağlamıştır. Türklerde hükümdara tanrı tarafından verilen yetkilerin kalıtımsal olarak aile içinde devam etmesi veraset sorununu gündeme getirmiştir. Türklerde farklı veraset kuralları uygulanmıştır:

-Tahtaya geçme baş hatunun çocuklarının hakkı sayılmıştır.
-Hükümdarın tahta geçecek olan çocukları küçük yaşta ise, töreye göre amcalarının tahta çıkması kabul edilmiştir.
-Tahtta hak iddia edebilecek ikinci varisin bulunmaması halinde hükümdar soyundan bir kişi doğrudan tahta çıkmıştır.

Osmanlılara kadar Türk devletlerinde ‘Ülke toprakları hükümdar ailesinin ortak malıdır. ’ anlayışı devam etmiştir. Bu uygulamadan dolayı;

-Aile üyeleri arasında sık sık taht kavgaları yaşanmıştır. İç mücadeleler Türk devletlerinin zayıflamasına ve dış müdahalelerine ortam hazırlamıştır.
-Türk devletleri kısa sürede parçalanmış ve yıkılmıştır. Ayrıca irili ufaklı birçok Türk devleti kurulmuştur.

UYARI!!!
Türkler ülke yönetimini kolaylaştırmak amacıyla ülkeyi Sağ-Sol, Doğu-Batı, Güney-Kuzey gibi idari bölümlere ayırmışlardır. Göktanrı inancına sahip olan Türkler Güneş’in doğduğu Doğu tarafını kutsal kabul ederek Doğuyu merkez kabul etmişlerdir.

OKUMA TAVSİYESİ: Türk Veraset Sisteminde Değişiklik Yapan Padişahlar