İlkçağ’ın en büyük imparatorluğu olarak kabul edilen Roma, İtalya Yarımadası’nda doğmuştur. İtalya’da yapılan arkeolojik kazılar, bölgede kültürün Yontma Taş Devri’ne kadar indiğini göstermektedir.
İtalya’ya göçler sonrasında gelen ilk kavim, İtaliklerdi. İtalikler’den sonra bölgeye Etrüskler geldi. Roma Medeniyeti’nin temeli de Etrüskler tarafından atıldı.
Roma’da siyasi yapı önce Krallık, daha sonra Cumhuriyet ve en sonunda da imparatorluk şeklinde görüldü.
Romalılar Batı Akdeniz’de Kartacalılarla yaptıkları Pön Savaşları’yla bölgeye hakim oldular. Daha sonraki dönemde Makedonya, Anadolu, Suriye ve Mısır’da Romalılar hakimiyetine girdi. Böylece Romalılar tarihte ilk kez Akdeniz hakimiyetini gerçekleştirdiler.
Roma İmparatorluğu Haritası
Roma’da halk üç sınıfa ayrılırdı:
Patriciler: Asiler sınıfını oluşturmakta ve siyasal haklarını ellerinde tutmaktaydılar.
Plepler: Siyasal haklardan yoksun olan küçük toprak sahipleri ve el zanaatlarıyla uğraşan sınıftı.
Köleler: Roma’daki en kalabalık sınıftı. Bunlar patricilerin emrinde çalışırdı. Patriciler tarafından azad edilen kölelerin plepler sınıfına katılma şansları vardı.
Roma İmparatorluğu Hun Türklerinin MS. 375 yılında batıya hareketiyle başlayan, Kavimler Göçü nedeni ile 395’te Doğu ve Batı olarak ikiye ayrıldı. 476’da Batı Roma imparatorluğu, 1453’te ise Doğu Roma yıkıldı.
Romalılar başlangıçta çok tanrılı dinlere inanıyorlardı. Ancak MS. 313’te Milano Fermanı ile Hristiyanlık serbest bırakıldı. Bu din MS. 381’de Roma İmparatorluğu’nun resmi dini oldu.
Roma İmparatorluğu 395’te siyasi bakımdan ikiye ayrılırken Hristiyanlık dini de Katolik ve Ortodoks olmak üzere iki mezhebe ayrıldı. Katoliklerin dini lideri Papa ve din merkezi Roma’daki Vatikan Kilisesi olurken, Ortodoksların lideri Patrik ve din merkezi ise İstanbul’daki Fener Rum Patrikhanesi olmuştur.
Uyarı: Ortaçağ Avrupasında siyasi yapıya feodalite hakim olunca papalık makamı, merkezi otorite boşluğundan yararlanarak dini ve siyasi bakımdan önemli bir güç haline gelmiştir.
Roma’daki sınıflar arası mücadeleyi önlemek amacıyla ilk çağın akla dayanan ilk kuralları olarak kabul edilen “12 Levha Kanunları” hazırlandı. Bu kanunlar aynı zamanda günümüz Avrupa devletlerinin laik hukuk kurallarının temelini oluşturmuştur.
Mısır’da bulunan güneş takvimi, Sezar döneminde Julyen takvimi olarak kullanıldı. Bu takvim daha sonraki dönemlerde Papa XIII. Gregor tarafından yeniden düzenlenmiş ve bugünkü Miladi Takvim oluşmuştur.
Fenikelilerin bulduğu alfabe, en son şekli Roma‘da almış ve Latin Alfabesi olarak kullanılmıştır.
Roma’da tutulan günlüklerle Gazetecilik başlamıştır.
Romalıların askeri gücü, Lejyon adı verilen profesyonel askerlere dayanmaktaydı. Roma İmparatorluğu’nun sınırlarının genişlemesinde bu güçlü ve disiplinli askeri birliklerin etkisi büyüktür.
Roma’ya ait en önemli sanat eserleri İtalya ve Anadolu topraklarında yer almaktadır.