Türkiye Selçuklu Devletinin Kurucusu Kimdir? Faaliyetleri Nelerdir?
Bu yazımızda Türkiye Selçuklu Devletinin kurucusu kimdir? Siyasi ve askeri faaliyetleri nelerdir? Nasıl ve nerede ölmüştür? sorularını cevaplamaya çalıştık.
İçindekiler
Türkiye Selçuklu Devletinin Kurucusu Kimdir? Devlet nasıl kurulmuştur?
Alparslan döneminde Malazgirt Meydan Savaşı sonrası Anadolu için uygulanan ”fethedilen yer fethedenindir.” anlayışı Alparslan’ın ölümü sonrası tahta geçen Melikşah Döneminde de devam etmiştir.
Bu anlayış doğrultusunda hareket eden Büyük Selçuklu hanedan üyelerinden biri olan Kutalmışoğlu Süleyman Şah İznik merkezli olan (Büyük Selçuklu Devletine bağlı) Anadolu Selçuklu Devleti’ni kurmuştur. (1077)
Kutalmışoğlu Süleyman Şah’ın izlemiş olduğu siyasi faaliyetler şunlardır;
Devletini kuran Süleyman Şah ilk dönemlerde Anadolu’ya yönelmek yerine iç isyanlar, taht kavgaları, dış baskılardan dolayı zayıf konumda olan Bizans üzerine gitmeyi tercih etmiştir.
Süleyman Şah; Bizans’a karşı yaptığı mücadele sonrasında İzmit, Güney Marmara kıyıları, Kadıköy, Üsküdar’ı alarak Boğazların kontrolünü denetim altına almış ve Boğazlardan geçen gemilerden gümrük vergisi almaya başlamıştır.
Anadolu Selçuklu Devleti, Bizans’ın içinde bulunduğu durumdan yararlanarak ekonomik getirisi olan bölgeyi ele geçirmiştir.
Süleyman Şah’ın yaptığı fetihler sonrasında zor durumda kalan Bizans Süleyman Şah’tan barış istemiş, yapılan antlaşmada Dragos Çayı sınır kabul edilerek Bizans’ın Selçuklu Devleti’ne vergi ödemesine karar verilmiştir.
Anadolu Selçuklu Devleti’ne vergi ödemeyi kabul eden Bizans bu devletin siyasi üstünlüğünü de kabul etmiş oldu.
Bizans’la yaptığı antlaşmayla batı sınırını güvene alan Süleyman Şah; daha sonra güneye yönelerek Adana, Tarsus ve Hristiyanlarca önemli bir kent sayılan Antakya’yı egemenliği altına almıştır.
Çukurova topraklarını ele geçiren Süleyman Şah’ın Suriye Selçuklu Devleti’ne ait olan Halep’i kuşatması üzerine iki devlet arasında savaş başlamıştır. Suriye Selçuklu Sultanı Tutuş ile yaptığı Ayn Seylem Savaşı’nı kaybeden Süleyman Şah, savaş alanında ölmüştür.
Türkiye Selçuklu Devletinin kurucusu Süleyman Şah’ın cenazesi Suriye’deki Ceber Kalesi’nde gömülüdür.
Süleyman Şah’ın ölümü üzerine kendisine bağlı Türk devletleri arasındaki mücadelenin daha fazla sürmesini ve Türkiye Selçuklu Devleti’nin güçlenmesini istemeyen Büyük Selçuklu hükümdarı Melikşah, Süleyman Şah’ın oğulları Kılıç Arslan ve Kulan Arslan’ı beraberinde İsfahan’a götürmüştür.
Melikşah Süleyman Şah’ın oğullarını yanına alarak Türkiye Selçuklu tahtını boş bırakmayı ve bu devleti kendi kontrolüne almayı amaçlamıştır.
Melikşah’ın bu faaliyeti sonrasında Anadolu Selçuklu Devleti’nin tahtı boş kalmış 1086-1092 yılları arasında Fetret Dönemi başlamıştır.