Beylik Döneminde Osmanlının Askeri Gücü

Beylik döneminde Osmanlının askeri gücünü Osman Bey ve Orhan Bey dönemleri şeklinde iki kısımda incelemek daha doğru olur.

BİR BAK DERİM: En son da konu anlatım videosu var, bak istersen.

Osman Gazi Döneminde Osmanlının Askeri Gücü

Osman Gazi döneminde Osmanlı ordusu daha çok gönüllülerden oluşur.

• Osmanlı Beyliği’nin ilk savaşçı sınıfını, Osman Gazi’nin etrafında gaza ve ganimet amaçlı toplanan alplar ve gaziler oluşturmuştur
• Karamürsel Alp, Konur Alp, Gündüz Alp, Akçakoca, Samsa Çavuş gibi alplar en tanınmışlarındandır.
• Alp ve gazi özdeş kelimelerdir. Alp, Türklerde “bahadır” diye anılan kahraman savaşçıyı; gazi ise alpın daha çok İslami dönemde gaza ile kaynaşmış hâlini anlatır.

• Beylik Dönemi’nde, Ahiyân-ı Rûm (Ahiler), Bâcıyân-ı Rûm, Abdalân-ı Rûm, Gaziyân-ı Rûm adlarıyla anılan zümrelere mensup kuvvetler de seferlere katılmıştır.
• Ahiler, toplumda anlayışlı ve uzlaştırıcı bir tutumla esnaf teşkilatı oluşturmuştur.
• Anadolu’da Bâcıyân-ı Rûm adıyla Ahiliğe denk bir kadınlar teşkilatı kurulmuştur.
• Abdalân-ı Rûm, savaşçı dervişlerin oluşturduğu teşkilattır.
• Gaziyân-ı Rûm ise Anadoluya gaza amaçlı gelen Türkmen alpları ifade etmiştir.
• İlk fetihleri yapanlar uç Türkmen kuvvetleridir.
• Geçici kuvvetler hem vaktinde savaşa gelememiş hem de uzun süren muhasaralara dayanamamıştır bu durum daimî ordunun eksikliğini göstermiştir.

İlk Düzenli Birlik: Yaya ve Müsellemler

Orhan Gazi döneminde gönüllü birliklerin dezavantajları görülmeye başlandı. Sınırları her geçen gün büyüyen devletin fetihleri sürekli hale getirebilmesi için düzenli orduya ihtiyacı vardı.

• İlk düzenli birlikler, Vezir Alâeddin Paşa ve Bursa Kadısı Çandarlı Kara Halil’in teklifleri doğrultusunda Bursa’nın fethinden sonra Orhan Bey döneminde oluşturuldu.
• Atsız askerine “yaya” atlı askerine de “müsellem” adı verildi.
• Halktan ayırt edilebilmeleri için askerlerin başlarına “ak börk” giymeleri kararlaştırıldı.
• Askerler, Vezir Çandarlı Kara Halil tarafından Türk gençleri arasından seçilmiştir.
• Müsellem adı verilen atlı birliklerde her otuz kişi bir ocağı meydana getirmiştir.
• Yaya ve müsellemler, vergilerden muaf tutulmuştur ve Hassa Ordusu sayılmıştır.
• Orhan Gazi’nin kurmuş olduğu, yaya ve müsellemlerden sonra mesleği tamamen askerlik olan Azeb teşkilatı kurulmuştur.
• Gönüllü Türk gençlerinden kurulan ve en ön safta yer alan Azebler, savaş başladıktan sonra yanlara açılarak arkalarındaki topçuların ateş etmelerini sağlamış ve düşmanın paniğe kapılmasına yol açmıştır.