Tarih Portalı – Tarih Öğretmeni Tarih Portali
General Harbord Raporu hakkında bilgi vereceğimiz yazımız TYT, AYT ve KPSS gibi sınavlar için önem arz etmektedir. Konuyu tüm ayrıntıları ile inceleyelim.
İçindekiler
General Harbord’un Anadolu’ya Geliş Amacı
General Anadolu’ya ABD Başkanı Wilson tarafından Eylül 1919’da 46 kişilik bir heyet halinde Anadolu’ya gönderildi. Heyetin amacı;
- Ermeni iddiaları ve meselesini araştırmak.
- Türkiye’de manda idaresi kurulup kurulmayacağını araştırmak.
General Harbord, Doğu Aandolu bölgesini gezmiş, 22 Eylül 1919’da Sivas’ta Mustafa Kemal ile bir görüşme gerçekleştirmiştir.
SİTE DIŞI OKUMA TAVSİYESİ: Mustafa Kemal Paşa – General Harbord Görüşmesi Tanık ve Tercümanı
22 Eylül 1919’da Sivas’ta bulunan Mustafa Kemal ile görüştükten sonra Erzurum’a giderek Kazım Karabekir ile de görüşerek bölgede incelemelerini sürdürdü. Kendisine sunulan nüfus istatistiklerine şüpheyle bakmasına rağmen Erzurum Belediye Başkanı Zeki Bey’in Erzurum’daki Müslüman mezarlığının büyüklüğüne, buna karşılık Hristiyan mezarlığının küçük bir alanı kaplamasına Harbord’un dikkatini çekmesi, bu bölgede Türklerin eskiden beri çoğunlukta olduğunu bu istatistiklerin doğruluğuna en gerçekçi kanıt olmuştur. Anadolu ve Kafkasya’da bir aydan fazla süren gezi ve incelemeler sonucu bir rapor hazırlayarak ilgililere sunmuştu.
Selahattin Tansel, Mondros’tan Mudanya’ya Kadar, C.II, s.169-177
Harbord Raporu’nun İçeriği
- Anadolu’yu Amerikan mandası yapmak gereksizdir.
- Anadolu’da milliyetçiler ülkeyi savunma konusunda kararlıdır. Bu durumda Anadolu’ya 400-500 bin kişilik ordu göndermek gerekir ki bu da maliyeti arttırır.
- Anadolu’nun yeraltı ve yerüstü kaynakları bu maliyeti karşılayacak düzeyde değildir. Bu durum ABD’ye ekstra yük getirecektir.
- Bölgede Türkler, Ermenilerden çoktur.
- Ermeni iddiaları asılsızdır.
OKUMA TAVSİYESİ: Milli Mücadele Döneminde Hazırlanan Raporlar
Gerneral Harbord Raporunun Önemi
- Türklerin haklılığını ilan eden uluslararası bir belgedir.
- Ermeni talep ve iddialarını, Wilson Prensiplerinden yararlanma çabalarını boşa çıkarmıştır.
- Amerikan mandasını savunanlar hüsrana uğradı. (Özellikle Wilson Prensipleri Cemiyeti)
Aşağıda ki video General Harbord’un Anadolu gezisi esnasında çekilmiş olup Amerikan arşivindendir. 1919 Anadolusu görme açısından çok önemli bir belgedir. Dikkatli seyredin belki tanıdık birilerini görebilirsiniz. .)
