Milli mücadele döneminde gerek Türkler tarafından, gerekse yabancı delegeler tarafından pek çok rapor hazırlanmıştır. Milli Mücadele Döneminde Hazırlanan Raporların bir kısmı TYT ve AYT için önemli olsa da tamamı KPSS açısından büyük önem arz etmektedir.
İçindekiler
Milli Mücadele Döneminde Hazırlanan Raporlar
Milli mücadele döneminde aleyhimizde hazırlanan raporlar; King-Crane, Hrisantos ve Milne raporudur. Bunlar haricinde Milli Mücadele Döneminde Hazırlanan Raporlar lehimizdedir.
- Samsun Raporu: 22 Mayıs 1919’da Mustafa Kemal Paşa tarafından yayınlanmıştır. Raporda ana hatlarıyla Samsun ve çevresinde Rumların Türk halkına saldırdığından söz etmiştir.
Samsun Raporu milli mücadelenin ilk raporudur.
- Dr. Esat Işık Raporu: Milli Kongre Cemiyeti kurucularından Dr. Esat Işık tarafından hazırlanmıştır.
Milli Kongre Cemiyeti Kuvayı Milliye kavramını ilk kullanan ve bütün cemiyetlerin tek çatı altında toplanmasını savunan cemiyettir.
- Amiral Bristol Raporu: İzmir ve çevresinin Yunanlılar tarafından haksız olduğunu ilan eden Amerkalı Amiral Bristol tarafından hazırlanan rapordur.
Türk halkının haklılığını ortaya koyan ilk uluslararası belge Amiral Bristol Raporudur.
OKUMA TAVSİYESİ: Amiral Bristol Raporu Kısa Bilgi
- General Harbord Raporu: Wilson tarafından görevlendirilen General Harbord hazırladığı raporda Doğu Anadolu Bölgesinde Türk nüfusun, Ermeni nüfustan fazla olduğunu belirtmiştir.
Harbord raporunda Anadolu’nun kaynak yönünden fakir olduğunu, milliyetçilerin Anadolu’yu savunmak adına kararlı olduğunu Anadolu’yu manda altına almaya çalışmanın kardan çok zarar vereceğini belirmiştir.
OKUMA TAVSİYESİ: General Harbord Raporu KPSS (Amacı, İçeriği, Önemi)
- King-Crane Raporu: ABD tarafından gönderilen heyet Ortadoğunun geleceği ile ilgili rapor hazırlamıştır. Anadolu’da Türk ve Ermeni devletinin Amerikan mandasına girmesini savunan rapordur. Milli mücadele aleyhinde Paris Barış Konferansı’na sunulmuştur.
OKUMA TAVSİYESİ: King-Crane Raporu (Komiyonu) KPSS
- Hrisantos Raporu: Trabzon Metropoliti Hrisantos uydurma belgelerle Paris Barış Konferansı’nda bir Pontus Rum Devleti kurmaya çalışmıştır.
- Milne Raporu ve Hattı: Batı cephesinde Yunanlılara zaman kazandırmak amacıyla hazırlanan rapor ve hattır.
Milli mücadele sonrası 1936’da Hatay sorunu ile ilgili hazırlanan Sandler Raporu‘da buraya dahil edilebilir.
SİTE DIŞI TAVSİYE: King-Crane Raporunun İngilizce Metni
Milli Mücadele Dönemi Sonrası Raporlar
Milli mücadele dönemi sonrası (yani silahlı mücadele bittikten sonra ki döneme ait) Nansen Raporu, Brüksel Hattı Raporu ve Sandler Raporu‘da buraya dahil edilebilir.
Nansen Raporu: Lozan görüşmeleri başlamandan önce Milletler Cemiyeti mübadele ile ilgili Norveçli Yüksek Komiser Nansen’i bir rapor hazırlamakla görevlendirmiştir. Dr. Nansen raporunda İstanbul’da ki Rumlar ve Batı Trakya’da Türkler hariç mübadele yapılmasını raporunda belirtmiştir.
Brüksel Hattı Raporu: Musul Sorunu’nun Milletler Cemiyeti’nde görüşülmesi sürecinde kurulan komisyonun raporunda belirlediği Türk-Irak sınır hattına verilen addır. 1926 Ankara Antlaşması’nda ki Türkiye-Irak sınırının ana hattıdır.
Sandler Raporu: Milletler Cemiyeti tarafından gönderilen Sandler başkanlığında bir heyet tarafından hazırlanmıştır. Hatay’ın anavatana katılmasının yolunu açmıştır.
OKUMA TAVSİYESİ: Sandler Raporu KPSS