Diğer Türk Devletleri ve Toplulukları Kısa Kısa

Lise 1 tarih dersi İlk Türk Devletleri ünitesi içinde yer alan Diğer Türk Devletleri ve Toplulukları’nın kısa özetlerini aşağıdan okuyabilirsiniz.

Diğer Türk Devletleri ve Toplulukları

Avarlar

Yaşadığı Dönem: 4. yy Orta Asya 6 – 7. yy Avrupa
Kurulduğu Yer : Önceleri Orta Asya, Sonra Doğu ve Orta Avrupa
Önemli Devlet Adamları : Bayan Kağan
Avarların Özellikleri :
– Hem Asya’da hem de Avrupa’da devlet kuran 2 Türk topluluğundan biridir.
– İstanbul’u kuşatan ilk Türk topluluğudur.
– Macar-Hırvat, Romen ve Bulgar kültürü üzerinde izler bıraktılar.

Bulgarlar

Kurulduğu Yer : Volga ve Tuna ırmakları boyunca
Önemli Devlet Adamları : Kubat
Bulgar Devletlerinin Özellikleri :
– tgaBulgaristan’ı Volga-Kubat boylarında kurdular. Devamı niteliğindeki İtil Bulgarları Almuş Han zamanında İslamiyeti benimsediler.
– Bir kolları bugünkü Bulgaristan’a yerleşerek Hristiyan oldular. (Tuna Bulgarları)
– İstanbul’u kuşattılar.
– Hükümdarları “çar” ünvanı aldı.

Macarlar

Yaşadığı Dönem: 9. yy
Kurulduğu Yer : Önce Don nehri boyları sonra bugünkü Macaristan
Önemli Devlet Adamları : Arpad
Macarların Özellikleri :
– Hıristiyanlığı benimseyip asimile olmalarına rağmen Türkçe kökenli birçok sözcüğü dillerinde barındırırlar.

Hazarlar

Yaşadığı Dönem: 7. yy 9. yy
Kurulduğu Yer : Don Volga Kuzey Kafkasya
Önemli Devlet Adamları : Bulan, Ubaca, Menaşe II
Hazarların Özellikleri :
– Kafkaslarda Müslüman Araplarla savaştılar.
– Üst tabakanın çoğu Museviliği benimsemiştir.
– 8. ve 9. yy için Hazar Barışı denilmiştir.
– Ticaret oldukça gelişmiştir.
– Başkentleri İtil şehrinde çeşitli dini mekanlar yan yana yaşamıştır.
– Dini hoşgörü yargı sistemine de yansımıştır.
– Hakimler kurulunda Müslüman, Hıristiyan, Musevi ve Şaman yargıçlar bulunmuştur.
– Hazar Gölü’ne isimlerini verdiler.

Peçenekler

Yaşadığı Dönem: 9. yy 11. yy
Kurulduğu Yer : Karadeniz’in kuzeyi ile Balkanlar
Önemli Devlet Adamları : Turak
Peçeneklerin Özellikleri :
– Hiçbir zaman devlet kuramadılar.
– Ücretli asker olarak bazı devletlerin ordularında görev aldılar.
– Hıristiyanlığı benimsediler.

Kuman

Yaşadığı Dönem: 11. yy 13. yy
Kurulduğu Yer : İrtiş – Balkaş dolayları (Kıpçak Bozkırı) Macaristan
Önemli Devlet Adamları :
Kumanların (Kıpçak) Özellikleri :
– Rus prenslikleriyle mücadele ettiler.
– Moğolların Türkleşmesini sağladılar.
– Çeşitli devletlere asker ve yönetici olarak etkinlikte bulundular.
– Fiziki güzellikleriyle ünlüdürler.

Sibirler (Sabar)

Kurulduğu Yer : Orta Asya Batı Sibirya
Önemli Devlet Adamları : Balak Han, Boğarık Hatun
Sibirlerin (Sabar) Özellikleri :
– Üstün savaş aletlerini kullanmışlardır.
– Orta Anadolu’ya kadar ilerlemişlerdir. (Anadolu’ya akın yapan 2. Türk topluluğudur.)
– Hazarların çekirdeğini oluşturmuşlardır.
– Bugünkü Sibirya’ya isimlerini verdiler.

Türgeşler

Yaşadığı Dönem: 13.yy
Kurulduğu Yer : Orta Asya Batı Türkistan
Önemli Devlet Adamları : Baga Tarkan
Türgeşlerin Özellikleri :
– Emevilerle Maverünnehirde savaştılar.
– Orta Asya’nın Araplaşmasını engellediler.

Kırgızlar

Yaşadığı Dönem: 9. yy 10. yy
Kurulduğu Yer : Orta Asya
Kırgızların Özellikleri :
– Uygurları yıkmışlardır.
– Ötüken’i terk etmişlerdir.
– Moğollara boyun eğmişlerdir. Ötüken’in Moğolların eline geçmesine sebep oldular.

Karluklar

Kurulduğu Yer : Orta Asya
Karlukların Özellikleri :
– Gök-Türklerin yıkılmasında etkili oldular.
– Talas Savaşı’nda Müslüman Araplardan yana oldular.
– İslamiyeti kitle halinde kabul ettiler.
– Cengiz Han’a tabi olan ilk Türk-İslam topluluğudur.

OKUMA TAVSİYESİ: Diğer Türk Toplulukları