Tarih Portalı – Tarih Öğretmeni Tarih Portali
Fatih Sultan Mehmet tahtta kaldığı süre boyunca pek çok yer fethetti. Peki bunlar rasgele fetihler miydi? Peki Fatih Sultan Mehmet Dönemi Fetih Politikası neydi?
İçindekiler
Fatih Sultan Mehmet Dönemi Fetih Politikası nedir?
Fatih Sultan Mehmet döneminde yapılan fetihlerin sebepleri nelerdir? sorusu ile Fatih Sultan Mehmet Dönemi Devlet (Fetih) Politikası nedir? sorusu aynıdır aslında. Bir taşla iki kuş vurmuş olalım.
- Bizans İmparatorluğu’na ve Bizans’ı diriltme umutlarına son vermek.
- İpek yolunu ele geçirmek
- Karadeniz’i Türk gölü haline getirmek.
- Türk dünyasının lideri olmak
- Anadolu siyasi birliğini sağlamak.
- Balkanlara hakim olmak.
- Ege ve Adriyatik Denizi’ne egemen olmak
- Roma İmparatorluğu kadar büyük bir devlet kurmak.
- Hristiyan dünyasının birleşmesini engellemek.
Bizans İmparatorluğu’na ve Bizans’ı Diriltme Umutlarına Son Vermek
Hepimizin bildiği sebeplerle Fatih 1453’de İstanbul’u ele geçirdi. Daha sonra da Bizans üzerinde hak iddia edebilecek ve onu diriltmeye çalışabilecek hanedan üyelerinin bulunduğu Mora ve Trabzon’u ele geçirdi.
OKUMA TAVSİYESİ: Bizans’ın Yeniden Diriltilmesini Engellemek İçin Yapılan Fetihler
İpek Yolunu Ele Geçirmek
Yüzyıllar boyunca ipek yolu geçtiği coğrafyaların özellikle ekonomisine büyük katkı sağlamıştır. Fatih’te ülke ekonomisini özellikle gümrük gelirlerini geliştirmek adına İpek yolunun kritik noktalarını ele geçirmiştir.
Amasra, Sinop, Trabzon’un Fethi, Karamanoğulların ve Akkoyunluların (Otlukbeli Savaşı) etkisiz hale getirilmesi ve en önemlisi Kırım’ın fethi ile ipek yolunun kontrolü Osmanlı’ya geçti.
OKUMA TAVSİYESİ: İpek Yolunun Osmanlı Kontrolüne Girmesi
Karadeniz’i Türk Gölü Haline Getirmek
Fatih döneminde Karadeniz bir Türk iç denizine dönüştürüldü. Bu amaçla yapılan fetihler; İstanbul, Amasra, Sinop, Trabzon ve Kırım’ın fethidir. Özellikle belirtmek gerekir ki Karadeniz’i Türk gölü haline getirmek için yapılan en önemli fetih Kırım’dır.
Fatih Sultan Mehmet döneminde Türk gölü özelliği kazanan Karadeniz’in bu özelliği 1774 Küçük Kaynarca Antlaşması’na kadar devam edecektir.
OKUMA TAVSİYESİ: Karadenizin Türk Gölü Haline Gelmesini Sağlayan Fetihler
Türk Dünyasının Lideri Olmak
Bu uğurda İsfendiyaroğulları ve Karamanoğulları’na diz çöktürmüş, Otlukbeli Savaşı’nda Akkoyunluları yenmiş, Cenevizlilere karşı yardım talebinde bulunan Kırım’ın yardımına koşmuş, hac yolunda susuzluk çeken Türk hacılar için Memluklere hicaz su yolları ile ilgili yardım teklifinde bulunmuştur.
Anadolu Siyasi Birliğini Sağlamak
Yukarıda ki okuma tavsiyesinde de belirttiğimiz üzere Anadolu siyasi birliğini sağlamak ile Anadolu Türk siyasi birliğini sağlamak ayrı şeylerdir. Fatih ikisini de hedeflemiştir.
Amasra, Sinop, Trabzon’un fethi, Karamanoğullarından Niğde, Konya ve Karaman’ın alınması, Akkoyunlular ile mücadele bu yönde atılmış adımlardır.
SİTE DIŞI TAVSİYE: Fatih Sultan Mehmet ve Etrafında ki Dünya
Balkanlara Hakim Olmak
Fatih Sultan Mehmet’in Balkan fethileri ve tarihleri;
- Belgrad hariç Sırbistan (1521)
- Mora (1458-1460)
- Eflak (1462)
- Bosna Hersek (1463-1465)
- Kili ve Akkirman hariç Boğdan (1476)
- Arnavutluk (1463-1479)
Ege ve Adriyatik Denizi’ne Egemen Olmak
Fatih döneminde Ege Denizi’nde ki adalardan; İmroz, Taşoz, Bozcaada, Semadirek, Midilli, Limni, Eğriboz adaları fethedildi. 12 Adalar’dan Rodos kuşatıldı ancak alınamadı.
Adriyatik Denizi’ndeki adalarından Zenta, Ayamavra ve Kefalonya fethedildi.
Roma İmparatorluğu Kadar Büyük Bir Devlet Kurmak
Bizans İmparatorluğu’nu tarihe gömen Fatih’in Kayser-i Rum ünvanı kullanmasından anlaşılır ki hayali Roma’dır. Fatih bu amaçla 1480’de Gedik Ahmet Paşa’ya Otanto’yu aldırdı. Kim bilir belki de ömrü vefa etse Roma’yı alacaktı.
Hristiyan Dünyasının Birleşmesini Engellemek
- Fatih Sultan Mehmet, hristiyan dünyasında birleşmeye mani olmak için Fener Rum Patrikhanesi’ni koruması altına aldı.
- İstanbul’da Ermeni Patrikhanesi’ni kurdurdu.
- 1463’te Boşnak rahipere bir ahidname ile özgürlük tanıdı.
- 1479 Antlaşması ile Venediklilere imtiyazlar vererek onları kendi tarafına çekti.
