Tarih Portalı – Tarih Öğretmeni Tarih Portali
2. KONU
ORTA ASYA’DA VE AVRUPA’DA KURULAN İLK TÜRK DEVLETLERİ
• İKİLİ TEŞKİLAT: İlk Türk devletlerinde devletin doğu-batı (sağ-sol) biçiminde 2 bölüm halinde yönetildiği, iç işlerinde serbest olan batının dış işlerinde doğuya bağlı olduğu yönetim sistem.
• ONLU SİSTEM: Ordunun 10’luk, 100’lük ve 1000’lik birimlere ayrıldığı temelini Mete Han’ın attığı askeri teşkilat.
• FEODALİTE: Ortaçağ Avrupasında soyluların egemen olduğu toprağa dayalı yönetim şekli.
• KURULTAY: Meclis.
• KURGAN: Oda biçimli mezar.
• BALBAL: Kişinin öldürdüğü düşman askerlerini temsil eden mezar etrafına dikilen heykel.
• TÖRE: Yazılı olmayan kanunlar bütünü.
• KUT: Gök Tanrı tarafından verildiğine inanılan devleti yönetme yetkisi.
1. Orta Asya’da kurulan ilk Türk devletlerini tespit ediniz.
Hun, Kök Türk, Uygur
2. Avrupa’da Türk kültürünün oluşmasında hangi faktörler etkili olmuş olabilir?
Türklerin Orta Asya’dan göçü etkili olmuştur.
3. Orhun Abideleri’nin Türk tarihi açısından önemini hakkında bilgi edininiz.
- Türk tarihi hakkında bilgi veren bu anıtlar, Türkler tarafından yazılmış ilk belgelerdir.
- Türk adının geçtiği ilk Türkçe metin özelliğini taşırlar.
- Yazıtlarda, Türk adı ilk olarak bir milleti ifade etmek üzere kullanılmıştır.
- Türk dili ve edebiyatının en eski örneğidir.
- Yazıtlarda, Türklerin tarihlerinin araştırılmasına imkân veren, ekonomik, sosyal ve kültürel hayatlarıyla ilgili bilgiler bulunmaktadır.
Yukarıdaki metni okuyunuz, haritayı inceleyiniz. Bunlara göre Büyük Hun Devleti’nin siyasi politikası ve hâkimiyet sahaları ile ilgili hangi çıkarımlarda bulunabilirsiniz? Belirtiniz.
Büyük Hun Devleti’nin siyasi politikası; yay çeken ulusları bir çatı altında toplamak ve Çin’i baskı altında tutmaktır. Hakimiyet sahalarıda bu çerçevede Orta Asya’dır.
