6. Ünite: Türklerin İslamiyeti Kabulu ve İlk Türk İslam Devletleri

Karahanlıların Tarihteki Yeri ve Önemi Orta Asya’da kurulan ilk Türk İslam devletidir. Türkçeyi resmi dil ilan eden ilk Türk devletidir. Türk-İslam tarihinin ilk edebi eserleri bu dönemde yazılmıştır. (Divan-ı Lügat’it Türk, Atabet’ül Hakayık) İkili devlet teşkilatını kullanan son Türk devletidir. İkiye bölünerek yıkılan son Türk devletidir. Türk tarihinde ilk defa kervansarayı (ribat) kurmuşlardır. Türk tarihinde ilk defa medrese (Satuk Buğra …

Selçukluların medreseler açmak istemesinin nedenleri nelerdir? Selçukluların medreseler açmak istemesinin nedenleri için tıklayınız. 15. Etkinlik: BÜYÜK SELÇUKLU DEVLET ADAMLARININ BİLİMSEVERLİĞİ Selçuklu devlet adamları başta Tuğrul Bey, Alp Arslan, Melikşah, Nizamülmülk olmak üzere bilginlere, sanatakârlara, büyük saygı göstermişlerdir. Örneğin Alp Arslan, medreseleri ülkenin her tarafında yaygınlaştırmış, öğretimi ücretsiz hâle getirmiş ve öğrencilere maaş bağlamıştır. Yine ünlü vezir Nizamülmülk kendi adıyla Nizamiye …

14. Etkinlik: BÜYÜK SELÇUKLULARDA HOŞGÖRÜ Selçuklularda adalet, eşitlik ve hürriyet gibi temel haklardan din, dil ve ırk ayrımı yapılmaksızın herkes faydalanırdı. Selçuklular dinî inanç konusunda hoşgörülü davranır, farklı dinden olanları da korurlardı. Sultan Melikşah, sadece Müslümanlara değil Hristiyan ve Musevilere de çok iyi davranırdı. Nitekim Ani Ermeni Başpiskoposu Barseg bir heyetle şikayet ve durumlarını iletmek maksadıyla Isfahan’a gittiğinde Melikşah heyeti …

Lonca nedir? Aynı işi yapan esnafların kendi aralarında birleşerek kurdukları dinî iktisadi teşkilata lonca denir. Loncaların görevini günümüzde hangi kurumlar yerine getirmektedir? Berbeler Odası, Terziler Odası vb. esnaf odaları ile kooperatifler yerine getirmektedir. Türk-İslam devletleri ve Selçukluların toplum yapısında Orta Çağ Avrupa’sındaki sınıflar ile Hindistan’daki kast sistemi gibi ayrıcalıkların görülmemesinin nedenleri sizce nelerdir? 2 sebebi vardır. 1- İslam kaynaklı sebep: …

13. Etkinlik: SİYASETNAME’DEN SEÇMELER Hükümdarın haftada iki gün Divan-ı Mezalimi toplayarak haklıyı haksızdan ayırmaktan, adalet dağıtmaktan, halkın sözünü vasıtasız, kendi kulağı ile işitmekten başka çare yoktur. Çünkü dünya hâkiminin zulmüne uğrayanları ve adalet isteyenleri haftada iki gün huzuruna davet ettiği ve sözlerini dinlediği haberi memlekette yayılınca bütün zalimler korkar, ellerini çeker, cezalandırılma korkusu ile zulüm ve yağmaya kimse cesaret edemezdi. …

BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETİ’NİN KÜLTÜR VE UYGARLIĞI Hazırlık Çalışmaları 1. Büyük Selçuklu Devleti’nin eğitim, bilim, kültürel alanda yapmış olduğu faaliyetlere yönelik araştırma yapınız. 1067 yılında Bağdat’da Nizamiye Medresesi açıldı. Külliye biçiminde olan bu medrese dünyanın ilk üniversitesi kabul edilir. Rasathane (gözlemevi)ler kurularak gök cisimlerinin hareketleri incelendi. Ömer Hayyam, Muhammed Bey, Sad-i Şirazi, Enveri, Lam-i Cürcani gibi bilim insanları yetişti. Ömer Hayyam …

BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETİ TOPRAKLARI ÜZERİNDE KURULAN DEVLETLER Suriye Selçukluları Kirman Selçukluları Irak ve Horasan Selçukluları Anadolu Selçukluları BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETİ TOPRAKLARI ÜZERİNDE KURULAN ATABEYLİKLER İldenizler (Azerbeycan) Atabeyliği 1146-1226 Başkentleri Tebriz’dir. Nahçıvan, Azerbeycan ve Irak bölgesinde kuruldu. Salgurlar (Fars) Atabeyliği 1148-1286 Başkenti Şiraz’dır. İranda kuruldu. Zengiler (Musul, Halep) Atabeyliği – 1127-1259 Urfa’yı Haçlılardan aldı. Böriler veya Dımeşk (Şam) Atabeyliği 1104-1154 Şam’da …

Sizce Alp Arslan ve Melikşah’ın genç yaşlarda ölmeleri Büyük Selçuklu Devleti’nde ne gibi olumsuzlukların yaşanmasına yol açmış olabilir? Alp Arslan’ın erken ölümü çok kısa bir taht mücadelesine sebep olsa da, oğlu Melikşah ve veziri Nizam’ül Mülk’ün dirayetli yönetimi ile devlet kaldığı yerden devam etti. Ammavelakin Melikşah öldüğünde en büyük oğlu 13 yaşında idi. Bu durum devleti yıkılma sürecine götürdü. Aşağıdaki …

Sultan Sencer Dönemi (1118-1157) – Mehmet Tapar’ın ölümü ile tahta geçti. – Başkenti İsfahan’dan Merv’e taşıdı. – Gaznelilere, Karahanlılara ve Gurlulara üstünlüğünü kabul ettirdi. – Harzem Valisi Atsız’ın isyanını bastırdı. (3 defa) – 1141 yılında Karahıtaylar ile yaptığı Katvan Savaşı‘nı kaybetti. – Kısa zamanda devleti toparlayarak Harzemşahlar ve Gurlulara üstünlüğünü kabul ettirdi. – Karahitay baskısıyla batıya göç eden Oğuz boylarının …

Mehmet Tapar Dönemi (1105-1118) – Berkyaruk’un ölümüyle tahta geçti. (Berkyaruk’un oğlu Melikşah’ı boğdurttu.) – Bu dönemde devlet 2 büyük tehlike ile karşı karşıya idi. 1- Batıniler: Batıniler bu dönemde yer altı faaliyetlerine hız verdiler. Ülkede karışıklıklar üst düzeye çıktı. Mehmet Tapar Batınilerin merkezi Alamut Kalesi’ne ordu gönderdiği sırada 36 yaşında vefat etti. 2- Haçlılar: I. Haçlı Seferi sonucunda Antakya, Urfa …