1923-1932 Dönemi Türk – Fransız İlişkileri

1923-1932 Dönemi Türk-Fransız ilişkileri, Suriye Sınırı, Yabancı Okullar Ve Borçlar

• 30 Mayıs 1926’da Fransa ile dostluk ve iyi komşuluk sözleşmesi imzalandı. Buna göre taraflar arasındaki anlaşmazlıklar barışçıl yollarla çözümlenecektir. Birine yönetilen silahlı saldırıda diğeri tarafsız kalacaktır.
• Lozan’da yabancı okullarla ilgili düzenleme hakkı Türk hükümetine bırakılmıştır. Lozan sonrasında Türk Hükumeti 26 Eylül 1925’te bir genelge hazırlayarak yabancı okullarda Türk dili, tarih ve coğrafya gibi dersleri Türkçe olarak ve Türk öğretmenler tarafından okutulması, bu okulların Türk müfettişlerince denetlenmesini kabul etmiştir. Ülkemizde okulu bulunan (Fransa başta olmak üzere) devletler alınan karara sert tepki gösterdiler. Türk hükümeti konuyu iç sorun sayarak bu devletlerle görüşmeyi reddetmiştir. Türk hükümetinin aldığı bu kararı kabul eden okullar eğitime devam ederken kabul etmeyen pek çok okul kapatılmıştır.
• Osmanlı Devleti’nin en çok borcu Fransa’ya idi. Lozan’da borçları ödemeyi kabul ettik ve 1928’de de ödeme şekli formüle bağlandı. Fakat 1929 Dünya ekonomi bunalımı sebebi ile dış borç ödemekte zorlandık. Bu, Fransa’yla yeni bir anlaşmazlığa yol açtı. 1933’te Paris’te yapılan yeni bir anlaşmayla borçlar sorunu çözümlenmiş, 1954’e kadar da bu borçlar ödenmiştir.
• Türkiye’nin Adana, Mersin demiryolu satın almak istemesi ve Türk bayrağı taşıyan ‘Bozkurt’ adlı gemiye Fransız bayrağı taşıyan ‘Lotus’ adlı geminin çarpışmasıyla ortaya çıkan hukuki sorunlar iki ülke arasında yeni gerginliklere yol açtı. Her iki dava da Türkiye lehine sonuçlanmıştır.