Çok Partili Siyasi Hayata Geçiş Çalışmaları ve Sonuçları Özet

TC İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi 4. ünitesi olan Türk İnkılabı dahilinde bulunan Çok Partili Siyasi Hayata Geçiş Çalışmaları ve Sonuçları ders notunu aşağıdan okuyabilirsiniz.

Çok Partili Siyasi Hayata Geçiş Çalışmaları ve Sonuçları

Aynı ya da benzer görüşe sahip kişilerin bir araya gelerek oluşturdukları teşkilata siyasi parti adı verilir. Cumhuriyet sisteminin işlemesi için en uyumlu ortam demokrasi ile sağlanacağından, Mustafa Kemal Atatürk partilerin açılmasını ve bu partilerin ülkeyi iyi yönetmek ile ilgili yarış içerisinde olmasını istemiştir.

Cumhuriyet Halk Fırkası

9 Eylül 1923’te kurulmuştur. Yyeni kurulan Türk Cumhuriyeti’nin ilk siyasi partisidir. Kurucusu;M. Kemal Atatürk’tür. 6 temel ilkeyi prensip edinmiştir.

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası

Yapılan bir takım inkılapların uygulanma biçimi üstünde anlaşmazlığa düşen Kurtuluş Savaşının önder kadrosu içerisinde bulunan bir takım mebuslar, yeni bir parti kurdular. Bu partinin başkanı Kazım Karabekir idi. Fakat bu partiye zaman içerisinde Cumhuriyet ve inkılap karşıtları sızdı ve……..

Şeyh Sait Ayaklanması

Dini kendine alet eden Şeyh Sait liderliğinde Diyarbakır etrafında çıktı. Kısa sürede yayıldı.
Şeyh Sait İsyanının Asıl Nedeni: Bu ayaklanmayı İngilizler destekliyordu, zira zengin petrol yataklarına sahip olan Musul ile Türkiye’nin arasına tampon bir Kürt devleti sokarak Musul’u almak istiyorlardı.
Şeyh Sait İsyanının Sonuçları:
1-Doğu Anadolu’da bozulan huzuru sağlamak için “Takrir-i Sükun Kanunu” çıkarıldı.
2-İstiklal Mahkemeleri yeniden açıldı.
3-Terakkiperver Cumhuriyet Partisi kapatıldı.
4-Şeyh Sait İsyanında başarısız olanlar M.Kemal’e suikast teşebbüsünde bulunmuşlardır.

Serbest Cumhuriyet Fırkası Ve Menemen Olayı

1930’da yeniden M.Kemal’in desteğiyle o an ki ekonomik sıkıntıya çözüm bulmak amaçlı kurulmuştur. Kurucusu:Fethi OKYAR’dır.
Ancak zaman içerisinde bu parti de cumhuriyet ve inkılap karşıtlarını içerisinde barındırmaya başladı. Bu durum karşısında parti başkanı partisini kapattı.
Partinin kapatılmasının ardından inkılap karşıtları,İzmir’in Menemen kazasında ayaklanma çıkardılar. Burada vatani görevini yapan teğmen Kubilay’ı şehit ettiler. Vakalar devam ederken etraftan iştirak eden askeri birlikler ayaklanmayı bastırdı.

Çok Partili Siyasi Hayata Geçiş Çalışmalarının Sonucu

Yapılan bu 2 denemenin de başarılı olmaması çok partili siyasi hayata geçişe hazır olunmadığını göstermiştir.