Berlin Buhranı konusu Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi dersi 3. ünitesi olan Soğuk Savaş Dönemi dahilinde ki Blokların Kuruluşu konusu içinde yer almaktadır.
İçindekiler
Berlin Buhranı
Haziran 1945’de SSCB Almanya’ya girmiştir. Müttefikler harp sonrasında Almanya’nın tamamında yaptıklarına benzer Berlin’i de yönetim bölgelerine ayırdılar.
SSCB kendisinin egemenlik sahası olan doğuda Komünist Demokratik Almanya Devleti’ni kurdu.
Doğu Almanya’da fabrikalar, bankalar, hatrı sayılır büyüklükte toprak sahaları devletleştirildi.
Doğu Berlin ile Batı Berlin arasındaki ulaşım Doğu Alman hükümeti tarafından Batılıların etkinliğini kırmak için engellendi. Hatta Batı Berlim elektriksiz bırakıldı.
Berlin Buhranı’nın Ortaya Çıkma Sebepleri;
1) Sovyetlerin, AMERİKA’nın İngiltere ve Fransa’nın Batı Berlin’de bulunmasını siyasi ve stratejik çıkarlarına ters bulması
2) Sovyetlerin, baskı altındaki Doğu Berlin’den; demokratik idare tarzı ve ekonomik hayat tarzıyla bilinen Batı Berlin’e gerçek bir kaçışın olmasından rahatsız olması
gibi nedenlerden ötürü 27 Kasım 1958’de, SSCB Berlin’de işgal devleti olarak görev ve yükümlülükleri olan Amerika, İngiltere ve Fransa’ya birer nota verdi.
Sovyetler bu nota ile,
– Batı Berlin’in 6 ay içinde boşaltılmasını
– Batı Berlin’in boşaltılmaması durumunda Doğu Berlin üzerindeki tüm görev ve sorumluluklarını Doğu Alman Hükümeti’ne devredeceğini ve bunun neticeninde Batı Berlin’in işgal görev ve sorumluluklarını elinde bulunduran devletlerin Doğu Almanya’yı tanımak zorunda kalacağını
– Berlin şehrinin BM’nin gözetimi altında ” serbest şehir” olması gerektiğini belirtti .
NATO, nota ile müzakere masasına oturmayacağını beyan etti. Ardından devletler aralarında görüşmelere başladı. Bir ara uygulanan müzakerelerde Sovyetler yumuşasa da batılılara ve AMERİKA’ye talep ettiklerini yaptıramayacağını, ileri de gidemeyeceklerini anlayınca 13 Ağustos 1961’de Berlin Duvarı’nı yapmaya başladı.
Berlin Buhranı’nın Sonuçları
1) Almanya’nın bütünlüğünün yeniden sağlanamayacağı anlaşıldı.
2) Sovyetler 1948’de Doğu Berlin’de komünistlere farklı bir belediye kurdurdu. Bu şekilde Berlin 2’ye ayrıldı.
3) Batı Almanya’daki işgal bölgelerini birleştiren İngiltere, Fransa, AMERİKA , 23 Mayıs 1949’da Federal Almanya Cumhuriyeti’ni kurdu.
4) Batı Almanya Cumhuriyeti’ne karşılık olarak Sovyetler de kendisinin işgal bölgelerinde Ekim 1949’da Demokratik Almanya Cumhuriyeti’ni kurdu.
5) Batılılarla Sovyetlerin arasında işbirliği yapılamayacağı ve dünyanın 2 bloka bölündüğü netleşti .
Batıya geçişi engellemeye çalışan UTANÇ DUVARI 9 Kasım 1989’da yıkıldı.