Tarih Portalı – Tarih Öğretmeni Tarih Portali
Küçük Kaynarca Antlaşması, 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı’nı bitiren antlaşmadır. Antlaşma imzalandığında Osmanlı tahtında 1. Abdülhamid bulunuyordu.
Yazının sonunda video konu anlatımı var. Bir bak derim.
İçindekiler
Rusya’nın Genişleme Politikası ve Osmanlı Rus İlişkileri
Rusya’nın Genişleme Politikası ve Osmanlı Rus İlişkileri Özeti için tıklayınız.
Rus – Avusturya İttifakı ile Osmanlı Devleti Arasındaki Savaşlar için tıklayınız.
Lehistan Sorunu ve 1768 – 1774 Osmanlı – Rus Savaşı Özeti için tıklayınız.
Küçük Kaynarca Antlaşması’nın Maddeleri ve Önemi
Küçük Kaynarca Antlaşması Osmanlı Devleti’nin XVIII. yüzyılda imzalamak zorunda kaldığı en ağır koşullu antlaşmadır.
| Madde | Önemi |
| Madde 1:Kırım’a bağımsızlık verilecek ve Kırım hanları sadece dinî bakımdan Osmanlı halifesine bağlı olacaktı. | 1- Osmanlı Devleti, ilk defa halkı tamamen Türk ve Müslüman olan bir toprağı kaybetmiştir. 2- Rusya sıcak denizlere inme konusunda önemli bir adım atmıştır. 3- Osmanlı Devleti ilk defa halifeliğin dinsel gücünden yararlanmıştır. Böylece, Kırım ile dini ve kültürel bağların devam ettirilmesi amaçlanmıştır. |
| Madde 2: Kabartay arazisi, Azak Kalesi ve çevresi Ruslara verilecek, iki devlet arasındaki sınır, Buğ Nehri olacaktı. | |
| Madde 3: Rusya, bu savaşta işgal ettiği Eflâk, Boğdan, Besarabya ve Akdeniz’deki adaları Osmanlı Devleti’ne geri verecekti. | |
| Madde 4: Rus Hristiyanları ve rahipleri, kutsal yerleri serbestçe ziyaret edebilecekti. | |
| Madde 5: Rusya, Karadeniz ve Akdeniz’deki Türk sularında serbest ticaret yapabilecek ve Fransa ile İngiltere’ye tanınan kapitülasyonlardan yararlanacaktı. | 1- Karadeniz, Türk gölü olma özelliğini kaybetmiştir. 2- Rusya ilk kez kapitülasyonlardan yararlanmaya başlamıştır. 3- Rusya, tarihinde ilk defa Boğazları geçerek sıcak denizlere ulaşma imkanı elde etmiştir. |
| Madde 6: Rusya, Balkanlarda istediği yerde konsolosluk açabilecek ve İstanbul’da daimî elçi bulundurabilecekti. | 1- Rusya’nın, Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışmasına ortam hazırlanmıştır. 2- Osmanlı ülkesi, Rusya’nın etkisine açık hale gelmiştir. |
| Madde 7: Osmanlı Devleti ise Rusya’ya savaş tazminatı ödeyecekti. | Osmanlı Devleti tarihinde ilk kez savaş tazminatı ödemek zorunda kalmıştır. |
SORU: Küçük Kaynarca Antlaşması’nın maddelerinden hangisi Osmanlı Devleti’nin geleceği açısından en ağır şartlı olanıdır?
CEVAP: 6. maddedir.
