Milli Mücadele Dönemi Genelgeler ve Kongreler Özet yazımızın içeriği 7’den 77’ye her Türk evladının bilmesi gereken konular. Lakin 8. ve 12. sınıf inkılap tarihi müfredatında olduğundan LGS, TYT, AYT ve KPSS gibi sınavlarda soru potansiyeline sahip. Genel ve Kongrelere başlamadan konuyu biraz geriden alalım.
Konunun en sonunda Genelgeler Kongreler ders anlatım videosu var. 15 dakikalık. Bir bak derim.
İçindekiler
Mustafa Kemal’in Samsun’a Çıkışı
Samsun ve çevresinde Türkler ve Rumlar arasında gerginlik çıkınca İtilaf devletleri Mondros Ateşkes Antlaşması’nın 7. Maddesini uygulayacaklarını bildirirler. Bunun üzerine İstanbul Hükümeti M.Kemal’i 9.Ordu Müfettişi olarak tüm mülki ve askeri makamlara emretme yetkisi ile Samsun’a gönderildi.
M.Kemal’in görevi milli cemiyetleri dağıtmak, olayları bastırmak ve Türklerin silahlarını toplamaktı. Oysa onun amacı ise halkı bilinçlendirip örgütlemek olacaktır.
Samsun Raporu
M.Kemal hazırladığı raporda bölgedeki olaylardan Pontusçu Rumlarım sorumlu olduğunu, İzmir’in işgali haksız olduğunu, Türk milletinin işgallere karşı harekete geçmesi gerektiğini belirtti.
Bu raporla Mustafa Kemal ilk defa görevi ile ters düştü. Samsun İngiliz işgali altında olduğu için Havza ilçesine geçti.
Milli Mücadele Dönemi Genelgeler ve Kongreleri sırasıyla hatırlamak için kodlama lazım ise aşağıdaki videoya bakabilirsin.
Havza Genelgesi
28 Mayıs 1919’da yayınladığı Havza Genelgesi’nde İzmir’in işgali haksız olduğu, işgallerin protesto edilmesi gerektiği, İstanbul Hükümetine ve İtilaf devletlerine protesto telgrafları çekilmesi gerektiği, bunlar yapılırken azınlıklara zarar verilmemesi gerektiğini belirtti.
Genelgenin Önemi
Milli mücadelenin ilk genelgesidir. Halkın işgallerden haberi olması ile milli bilinç uyanmıştır.
Bu genelgeden sonra M. Kemal İstanbul Hükümeti tarafından geri çağrılmıştır.
Amasya Genelgesi
Genelgenin Tarihi | 28 Mayıs 1919 |
Amasya Genelgesi’ni kimler imzaladı? | Mustafa Kemal ile birlikte Ali Fuat Paşa, Rauf Bey, Refet Bey |
Amasya Genelgesi’ni telgrafla onaylayanlar | Kazım Karabekir (Erzurum), Mersinli Cemal Paşa (Konya) |
Amasya Genelgesinin Maddeleri ve Yorumu
Madde | Yorum / Önem |
---|---|
Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehlikededir. | Kurtuluş savaşının nedeni, gerekçesidir. |
İstanbul Hükümeti, üzerine düşen görevi yerine getirememektedir. Bu durum milletimizi yok saymaktadır. | Kurtuluş savaşının gerekçesidir. İstanbul Hükümeti ilk kez eleştirilmiştir. |
Milletin geleceğini yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır. | Kurtuluş savaşının yöntemidir. Ayrıca Milli Egemenlikten ilk kez üstü kapalı bahsedilmiştir. |
Her türlü etki ve denetimden uzak bir kurul oluşturulmalıdır. | İlk defa Temsil Heyeti fikri ortaya atılmıştır. |
Anadolu’nun her yönden en güvenilir yeri olan Sivas’ta milli bir kongre toplanmalı, bunun için de her bölgeden halkın güvenini kazanan Redd-i İlhak, Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri tarafından seçilen üç delegenin gizlilik içinde Sivas’ta olacak şekilde yola çıkmalıdır. | Sivas Kongresi ilk defa dile getirilmiştir. Milli mücadele kişisellikten çıkarılmaya, halka mal edilmeye çalışılmıştır. |
Doğu illeri adına Erzurum’da bir kongre toplanacaktır. | Erzurum Kongresi dile getirilmiştir. |
Askeri ve milli örgütler dağıtılmayacaktır. | Mondros Mütarekesi’ne tepki gösterilmiştir. |
Amasya Genelgesi’nin Önemi
- Kurtuluş savaşının amacı, gerekçesi ve yöntemi ilk kez belirtilmiştir.
- Milli Egemenlikten ilk kez üstü kapalı bahsedilmiştir.
- Erzurum ve Sivas Kongrelerinin toplanmasına karar verilmiştir.
- İhtilal bildirisidir.
- Amasya Genelgesi’nden sonra M.Kemal askerlik görevinden istifa etmiştir.
Erzurum Kongresi
Kongrenin Tarihi | 23 Temmuz – 7 Ağustos |
Erzurum Kongresi’ni toplayan cemiyetler hangileridir? | Trabzon ve Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti. |
Erzurum Kongresi’nin en önemli özelliği nedir? | Toplanma şekli bölgesel, aldığı kararlar bakımından ulusaldır |
Madde | Yorum / Önem |
---|---|
Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür bölünemez. | İlk kez milli sınırlardan bahsedilmiştir. Misak-ı Millinin de ilk maddesidir.temeli atılmıştır |
Doğu illerinden oluşan Temsil Heyeti oluşturulacaktır. | Temsil Heyeti ilk kez oluşturulmuştur. Başkanı M.Kemal seçilmiştir. |
İstanbul Hükümeti görevini yerine getirmemeye devam ederse geçici bir hükümet kurulacaktır. | İlk defa geçici hükümetten söz edilmiştir. |
Kuvay-ı Milliyeyi etkin, milli iradeyi hâkim kılmak esastır. | Milli Egemenlikten ilk kez açıkça bahsedilmiştir. |
Manda ve Himaye kabul edilemez. | Manda ve himaye ilk kez reddedilmiştir. Tam bağımsızlık vurgusu yapılmıştır. |
Milli meclisin derhal toplanmasına ve hükümet işlerinin meclisin denetimi altında yürütülmesine çalışılacaktır. | Meclisi Mebusanın toplanmasından ilk kez bahsedilmiştir. |
Bölge dışına hiçbir şekilde göç edilmeyecektir. | Wilson ilkelerine vurgu yapılmıştır. |
Sömürge amacı olmayan dış yardımlar kabul edilecektir. | Bağımsızlık vurgusu vardır |
Ulusal irade padişah ve halifeyi de kurtaracaktır. | Mustafa Kemal birlik ve beraberliğin devamı için böyle bir kararı da kongrede almıştır. |
Azınlıklara sosyal ve siyasi dengemizi bozacak haklar verilemez. |
Sivas Kongresi (4-11 Eylül 1919)
Kongre Öncesinde Yaşanan Sorunlar
- Ali Galip Olayı: Elazığ Valisi Ali Galip’in kongreyi engelleme girişimi
- Başkanlık Sorunu: M.Kemal Başkan seçilmiştir.
- Manda ve Himaye sorunu: Kesin olarak reddedilmiştir.
Sivas Kongresi Kararları
- Erzurum Kongresinin kararları aynen kabul edildi.
- Manda ve himaye kesin olarak reddedildi.
- Bütün yararlı cemiyetler Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında birleştirildi.Kurtuluş savaşı tek bir merkezden yönetilecektir.
- Temsil Heyetinin üye sayısı arttırıldı ve bütün ülkeyi temsil eder hale getirildi.
- Temsil Heyeti Ali Fuat Paşa’yı Batı Cephesi Komutanı olarak atamıştır. Bu madde ile Temsil Heyeti bir hükümet gibi hareket etmiş ve ilk kez yürütme yetkisini kullanmıştır.
- İrade-i Milliye adıyla bir gazete çıkartılmıştır. Amaç halkı doğru bilgilendirmektir.
Temsil Heyeti’nin İlk Siyasi Başarısı
Sivas Kongresi sonrası Temsil Heyeti İstanbul Hükümeti ile her türlü iletişimi kesince Damat Ferit Hükümeti istifa etmek zorunda kaldı. Bu olay Temsil Heyeti’nin ilk siyasi başarısıdır.
Milli Mücadele Dönemi Genelgeler ve Kongreler Özet konumuzun sonuna geldik.
ÖZET PDF: Milli Mücadele Dönemi Genelgeler ve Kongreler Özet pdf
test
test