Şeyh Said İsyanının Sebepleri
– Şeyh Sait ve adamlarının sultanlık ve hilafeti geriye getirmek istemeleri
– Cumhuriyet idaresini çıkarlarına ters görenlerin ” Din elden gidiyor!” parolasıyla bir bölüm halkı kışkırtmaları
– Terakkiperver Cumhuriyet Partisi’nin katı muhalefeti, laiklik karşıtı görüşleri
– İngiltere’nin, o sıralarda görüşülen Musul mevzusunu çıkarları doğrultusunda çözebilmek amaçlı bölge halkını kışkırtması ve ayaklanmaları desteklemesi
– Doğu ve Güneydoğu’da ayrılıkçı akımların gelişmesi
Şeyh Said İsyanının Sonuçları
– Ayaklanma bastırıldı, fakat Türk silahlı gücü yıprandı.
– Ülkemiz Cumhuriyeti’ni yıkmaya yönelik önce başkaldırı bastırılmıştır. Takrir-i Sükun Kanunu çıkarılmıştır.
– Ayaklanma sebebiyle Musul meselesiyle olması gerektiği kadar ilgilenilememiş ve Irak İngiltere’ye verilmiş (1926-Ankara Ant.)
– Ayaklanmadaki rolü gerekçesiyle Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kapatıldı (5 Haziran 1925).
– Ülkemiz’de çok partili yaşama geçiş amaçlı yapılmış olan ilk tecrübe başarısızlıkla sonuçlanmıştır.
– Şeyh Sait İsyanı, Ülkemiz’de çok partili yaşama geçiş için ortamın uyumlu olmadığını ve artık demokrasinin tam olarak uygulanamadığını göstermiştir.