Anadolu’ya İlk Türk Akınları Hakkında Bilgi

Anadolu’ya İlk Türk Akınları

Anadolu’ya yapılan ilk Türk akınları keşif amaçlı olup yerleşme amacıyla yapılmamıştır. Akınlar ile önemli yolları ve geçitleri keşfetmek, Anadolu’yu tanımak amaçlanmıştı.

1. Hun Akınları:

Türklerin Anadolu’ya ilk akınları Hun Türkleri tarafından gerçekleştirilmiştir. (Bazı tarihçiler ilk akınlar olarak İskitleri söyler.) Karadeniz’in kuzeyine hâkim olan Batı Hunları (Avrupa Hunları), Kafkasları aşarak Anadolu’ya yönelmişlerdir (395). Basık ve Kursık  adındaki iki başbuğun komutasındaki Hun atlıları Erzurum, Malatya ve Çukurova bölgelerini atlarıyla çiğneyerek, Kudüs’e kadar akınlarda bulundular ve aynı yoldan geri döndüler (398). Bizans hiç bir şekilde mukavemet gösteremedi.

2. Sabar Akınları:

Anadolu’ya Hunlardan sonra yapılan ikinci Türk akını, Sibir (Sabir, Sabar) Türkleri tarafından gerçekleştirilmiştir. Balak Han öncülüğünde Doğu Anadolu’ya giren Sabirler ileri harekâtlarına devam ederek Kayseri, Konya ve Ankara’ya akınlar düzenleyip pek çok ganimet ele geçirdiler (515–516).

3. Sungur ve Avasım Eyaletlerinde ki Tük Komutanların Akınları:

Abbasiler döneminde Bizans üzerine yapılan seferlerde Türk komutanları önemli rol oynamışlardır. Sugur ve Avasım adı verilen uç (sınır) bölgelerine (Tarsus- Malatya- Erzurum hattı) yerleştirilen Türkler, Batı Anadolu’ya kadar uzanan akınlara katılmışlardır (8.-9.yüzyıllar). Bu akınların başında genellikle Tarsus’t oturan Afşin, Vasıf et-Türkî, Kayıoğlu Ahmet, Haris, Buğa, Korinoğlu Fazl, Tolun, Eşnas, Bilge Şur gibi Türk komutanlar vardı. Bu Türk komutanlar sık sık akınlarda bulunarak Bizans’a ağır darbeler indirdiler.
Abbasi hizmetindeki bu komutanların akınları Selçuklu Türklerinin Anadolu akınlarına öncülük etti.

4. Selçuklular Döneminde Anadolu’ya Yapılan Akınlar

Tuğrul ve Çağrı Bey dönemlerinde de keşif özelliği taşıyan akınlar, Alp Arslan dönemiyle yerleşme niteliği taşıyacaktır.