Haçlılar Karşısında Türkler

• Haçlı Seferleri İslam dünyasını hedef almıştır.
• Anadolu’da mücadeleye girişen ilk devlet, Türkiye Selçukluları olmuştur

Haçlı Seferleri’nin Nedenleri

• Dinî unsurlar ön planda olmuştur.
• Kilise, siyasi emellerini gerçekleştirmek için dini kullanmıştır.
• Kutsal yerlerin alınma isteği (Kudüs)
• Avrupa’daki ekonomik sıkıntılara bağlı olarak doğunun zenginliklerine ulaşma isteği.
• İpek ve Baharat Yolu gibi ticaret yollarının bu dönemde Türk ve Müslümanların kontrolü altında olması.
• Bizans’ın Avrupa’dan Türklere karşı yardım istemesi.
• Asıl nedenler sosyal ve ekonomik temellere dayanmaktadır. Yiyecek bulmakta bile zorluk çeken Avrupalı Hristiyanlar için sıkıntılardan kurtulmanın yoluydu.
• Ayrıca senyör ve şövalyeler, yeni ele geçirecekleri ülkelerde yüksek mevki ve ayrıcalık kazanmak için bu seferlere katılma konusunda istekli olmuştur.

OKUMA TAVSİYESİ: Feodalite Nedir? Kısaca

Öncü Sefer

• Öncü sefer 1096’da başlamıştır.
• Düzenli birliklerden önce Fransızlar, Almanlar ve İtalyanlardan oluşan kalabalık bir kuvvet toplanmıştır.
• İstanbul’a ulaşan bu Haçlı kuvvetlerinin taşkınlıkları, Bizans İmparatoru Aleksios Komnenos’u tedirgin etmiştir.
• Haçlılar, öncü seferden itibaren Ortodokslara yardım etmeyi değil Bizans üzerinde kendi hâkimiyetlerini kurmayı istemiştir
• Kılıç Arslan, kardeşi Davud Kulan Arslan’ı Haçlıları durdurmakla görevlendirmiştir. İznik yakınlarındaki ormanlarla kaplı Drakon adlı bir vadide Haçlı ordusu, Türkiye Selçuklu kuvvetleri tarafından pusuya düşürülmüş ve Haçlıların büyük bir kısmı imha edilmiştir

I. Haçlı Seferi

• İmparator Aleksios ile Haçlılar arasında bir antlaşma yapılmıştır. Bu antlaşmaya göre Haçlılar, Türklerden alacakları eski Bizans topraklarını Bizans’a teslim edecektir. Bizans da buna karşılık Haçlıların ihtiyaçlarını karşılayacak ve Anadolu topraklarında Haçlılara rehberlik yapacaktır.
• Selçuklular sayıca çok fazla olan Haçlı kuvvetleri karşısında başarılı olamamış ve geri çekilmek zorunda kalmıştır.
• Bunun sonucunda İznik, Haziran 1097’de Haçlılara teslim olmuştur.
• Haçlılar İznik’i ele geçirdikten sonra I. Kılıç Arslan, başkenti Konya’ya taşımıştır.
• Kılıç Arslan savaş taktiğini değiştirmiştir. Buna göre Haçlıların güzergâhındaki yerleşim yerleri boşatılmış, ikmal kaynakları tahrip edilmiş ve su kuyularına zarar verilerek Haçlılara yıpratma taktiği uygulanmıştır.
• Haçlı Seferi sonucunda 1098’de Urfa’da ilk Haçlı Devleti kurulmuştur
• Haçlılar, Urfa ve Antakya’da idareler kurarak hüküm sürmüştür.
• Fâtımilerin hâkimiyetinde bulunan Kudüs 1099 yılında kuşatılmış ve Haçlıların eline geçmiştir
• Kudüs’te bir krallık kuran Haçlılar 1187’ye kadar bölgeye hâkim olmuştur.

NOT : Urfa Kontluğu’na 1144 tarihinde Musul Atabeyi İmadeddin Zengi, Antakya Prensliği’ne ise 1268’de Memlûk Sultanı Baybars tarafından son verilmiştir. Ayrıca 1109 yılında kurulan Trablus Kontluğu da 1289 yılında yine Memlûklular tarafından ortadan kaldırılmıştır.

II. Haçlı Seferi

Nedeni : Alman imparatoru III. Conrad (Konrat)’ın  1147 yılında Türkiye Selçuklu Sultanı I. Mesut tarafından Eskişehir yakınlarında yenilmesi ,Musul Atabeyi Nureddin Mahmut Zengi’nin Urfa, Halep ve Şam’ı Haçlılardan geri alması

Sonuç :  Anadolu’dan geçmek isteyen Haçlı orduları Anadolu Selçuklu hükümdarı I. Mesut tarafından mağlup edildi. Sahilden ve denizden Kudüs’e giden Haçlı orduları Şam’ı kuşatmışlarsa da başarılı olamamışlardır.

III. Haçlı Seferi

Nedeni : 1187 yılında Selahattin Eyyubi’nin Hıttin Savaşı’nda Küdus Kralı’nı yenmesi ve şehri ele geçirmesi.

Sonuçları

• Alman İmparatoru Friedrich Barbarossa, 100.000 kişilik bir ordu ile Anadolu’ya girdi ama kendisi Silifke Çayı’ndan geçerken boğulmuştur.
• Bunun üzerine Fransa Kralı II. Philip (Fransa) ve İngiltere Kralı Aslan Yürekli Richard Akdeniz yoluyla Akka’ya çıktılar ve şehri zaptettiler.
• Bir süre sonra başarısız olacaklarını anlayan her iki kral ülkelerine dönmek zorunda kalmıştır
• İngiltere Kralı Arslan Yürekli Richard, Kudüs’ü almak için Selahattin Eyyubi ile savaştı ancak başarılı olamadı.

IV. Haçlı Seferi

Nedeni :  Eyyubilerin Yafa ve Suriye’deki bazı şehirleri ele geçirmesi üzerine Papa III. Innocentius (İnosent), 1198’de IV. Haçlı Seferi için bir çağrı yapmış ve seferin Venedik gemileriyle denizden yapılması kararını vermiştir.

Sonuç : 1204’te İstanbul’u ele geçiren Haçlılar şehri yağmalamıştır.Ayrıca İstanbul’da Latin İmparatorluğu kurulmuştur. Merkezini İznik’e taşımak zorunda kalan Bizans İmparatorluğu, 1261 yılına kadar varlığını burada sürdürmüştür.

NOT: İlk dört seferden sonra Haçlılar, Doğu’ya dört sefer daha düzenlemiştir.Bu seferlerinde Anadolu’dan geçmeyen Haçlılar; Mısır, Suriye ve Tunus yolunu kullanmıştır.

Haçlı Seferleri’nin Sonuçları

• Haçlılar, başta Kudüs olmak üzere ele geçirdikleri Urfa, Antakya ve Trablus gibi şehirlerde krallık, prenslik ve kontluklar kurmuşsa da yaklaşık iki asırlık bir mücadele sonucunda Müslümanlar bu toprakları yeniden fethetmiştir
• Bizans, Haçlı Seferleri sayesinde nefes alma imkânı bulmuş ve ömrünü uzatmıştır
• 1204’te Haçlılar, İstanbul’da yaklaşık yarım asır sürecek bir Latin Krallığı kurmuştur
• Daha sonra İstanbul’u Latinlerden geri alan Bizans, bir daha eski gücüne ulaşamamıştır
• Haçlı Seferleri, Akdeniz kıyılarındaki limanların önemini artırmıştır
• Haçlılar; barut, kâğıt, matbaa, pusula gibi teknik buluşları Avrupa’ya taşımış ve bu buluşlar Avrupa medeniyetinin gelişmesine büyük katkı sağlamıştır
• Papalığın gücünün azalmasına neden olmuştur
• 1291 yılında son Haçlı kalesi olan Akka’nın Memlûkler tarafından ele geçirilmesi ile Haçlı Seferleri sona ermiştir.
• Doğu ve Batı medeniyetleri arasında kültürel etkileşim yaşanmıştır
• Batı’dan Doğu’ya nakledilen bankacılık, çek, senet, kredi, kefil gibi uygulamalar Müslüman tacirler tarafından öğrenilerek uygulanmıştır