Cem Sultan Olayı Maddeler Halinde

Cem Sultan Olayı (İsyanı), II. Bayezid döneminin en önemli olayıdır. Özellikle KPSS hazırlığı yapan arkadaşlarımız için soru potansiyeli yüksektir.

Fatih Kanunnamesi’ne göre İstanbul’a daha erken gelen şehzade tahta otururdu.

OKUMA TAVSİYESİ: Fatih Dönemi Teşkilatlanma Çalışmaları

Fatih’in oğullarından Cem Sultan Konya, Bayezit ise Amasya sancakbeyi idi.
Fatih’in ölümünü devşirme kökenli devlet adamlarının yardımıyla daha erken öğrenen Beyazıt tahta çıktı.

Uyarı: Devşirmeler ilk kez bir padişahın tahta çıkışında rol oynadı.

Cem Sultan’ın İsyanı

• Arkasına Türkmen kökenli devlet adamlarının desteğini alan Fatih’in diğer oğlu Cem, saltanatın kendi hakkı olduğunu söyleyerek; 2. Bayezit’in padişahlığını tanımadı ve isyan etti.
• Cem Anadolu’dan topladığı taraftarların desteği ile Bursa’yı aldı. Burada adına para bastırdı ve hutbe okuttu.
• Cem, kardeşi 2. Bayezit’e şu teklifte bulundu: ‘Kendisinin Anadolu’da, II. Beyazıt’ın ise Rumeli’de hükümdar olması.”
• Osmanlı topraklarını bölmeyi gerektiren bu teklif kabul görmedi.
• Bunun üzerine iki kardeş, Bursa Yenişehir yakınlarında savaştı.
• Savaşı kaybeden Cem; önce Memluklere sığındı.
• Ardından Karamanoğlu Kasım Bey’den yardım aldı ve Anadolu’ya geldi.
• Kardeşiyle yaptığı mücadelede tekrar yenildi.

OKUMA TAVSİYESİ: 2. Bayezid Döneminin Sönük Geçmesinin Sebepleri Nelerdir?

Cem Sultan Olayının Dış Sorun Haline Gelmesi

• Rodos’ta bulunan Sen Jan şövalyelerinin yardımıyla Rumeli geçip kardeşini Rumeli’den sıkıştırmak istedi.
• Şehzadeyi Osmanlı’ya karşı kullanmak isteyen Sen Jan Şövalyeleri, Cem Sultanı Papa’ya teslim etti.
• İtalya’ya giren Fransa kralı yaptığı anlaşma gereği Cem sultanı teslim alıp Fransa’ya giderken yolda öldü (1495) Cenazesi 4 sene sonra Bursa’ya getirildi ve defnedildi.

Cem Sultan Olayının Önemi ve Sonuçları

• Cem’in Rodos şövalyelerine sığınması ve Papa’ya teslim edilmesi ile Osmanlı Devleti’nin bir iç sorunu, uluslararası bir soruna dönüştü.
• Devşirme ve Türkmen kökenliler arasındaki mücadele su yüzüne çıktı. Bu mücadeleden devşirmeler galip çıktı.
• Osmanlı Memlük ilişkileri bozuldu.
• Papa’ya bakım masrafı adında Cem için önemli miktarda altın ödendi.
• Avrupa’nın elinde bir koz durumuna düşen Cem Sultan’dan dolayı;
  • İtalya Seferi sürdürülemedi.
  • Balkanlarda fetih hareketleri yavaşladı.
  • İspanya’daki Müslümanlara gereği gibi yardım edilemedi.

Uyarı: Cem Sultan olayından sonra fetihler yönünden sönük geçen II. Bayezid dönemine yükselme içinde duraklama devri denir.

Kaynak: Cem Sultan Olayı Özeti