Kutsal İttifak – Osmanlı Savaşları, 2. Viyana Kuşatması sonrası başlayan 1683-1699 tarihleri arasında 16 yıl süren Osmanlı’nın Balkanlarda ki egemenliğinin büyük ölçüde zedelenmesine sebep olan savaşlar dizisidir. Bu döneme Osmanlı tarihinde Küçük Kıyamet veya Felaket Seneleri ismi verilir.
DİKKKAAAATTTT: Konunun sonundan Kutsal İttifak Osmanlılara Karşı konusunu anlattığım bir video var. 11. Sınıf tarih dersi, TYT, AYT ve KPSS için biçilmiş kaftan. 🙂
Tarihi | 12 Eylül 1683-26 Ocak 1699 |
Kutsal İttifak Devletleri | Kutsal Roma Germen İmparatorluğu Venedik Lehistan Rusya Malta Papalık Devleti |
Bu savaşlar dört Osmanlı padişahı dönemine denk gelir? | IV. Mehmet (1648-1687) II. Süleyman (1687-1691) II. Ahmet (1691-1695) II. Mustafa (1695-1703) |
Sebep | 2. Viyana Kuşatması sonrası Osmanlı’yı Balkanlardan atma çabası. |
Sonuç | Yenilen Osmanlı Karlofça ve İstanbul Antlaşması’nı imzalamak durumunda kaldı. |
İçindekiler
Kutsal İttifak Nasıl ve Neden Oluştu?
Köprülüler döneminde Osmanlı fetihlerle yeniden güç kazanmıştı. Köprülü Fazıl Ahmed Paşa’dan sonra sadrazam olan Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’da genişleme siyasetini devam ettirmek istiyordu. 1683 yılında gerçekleşen başarısız 2. Viyana Kuşatması ve sonrasında gerçekleşen savaşlar silsilesi malesef Osmanlı açısından bir felakete sebep oldu.
MERAK ETTİM ŞİMDİ HOCAM DİYORSAN BUYUR: 2. Viyana Kuşatması Özet
Osmanlı’nın Beç (Viyana) önlerinde bozguna uğraması Kutsal İttifak oluşmasının temel sebebini oluşturdu. Papanın teşvikiyle Türkleri Balkanlardan ata umuduyla Avusturya, Lehistan, Rusya, Venedik ve Malta’nın katıldığı Kutsal ittifak kuruldu.
ŞİFRE ZAMANI: Kutsal İttifak devletleri hangileridir? sorusunu yukarıda cevapladık. Peki kodlama yok mu Hocam diyorsan, var arkadaşım elbette var. Birden fazla hem de. Benim en çok kullandığım aşağıdaki videoda 27:30 dakikada. (Dakikaya tıklayıp direk videoya gidebilirsin :)) Ben diğer ikisini yazayım. 1. ŞİFRE: MALVaR (Malta, Avusturya, Lehistan, Venedik, Rusya, ikinci “a” joker) 2. ŞİFRE: VARiLiM (“i”ler joker)
İttifakın oluşma sebepleri maddeler halinde şöyle yazabiliriz.
- Papa’nın kışkırtması
- Osmanlı’yı Avrupa’dan atma isteği
- 2. Viyana kuşatmasında Osmanlı’nın başarısızlığının verdiği cesaret.
Kutsal İttifak Savaşları Nasıl Gelişti? Osmanlı Neden Yenildi?
Osmanlı Devleti ittifaka katılan bu devletlerle 1683’ten itibaren aynı anda ve farklı cephelerde savaşmak zorunda kaldı. Lehler Boğdan’a, Ruslar Kırım’a, Avusturyalılar Budin ve Belgrad’a, Venediklilerde Mora’ya saldırdı. Uzun savaş yılları esnasında Rusya Azak Kalesi’ni, Venedik Mora’yı ele geçirdi. Budin ve Belgrad kaybedildi.
Köprülü Fazıl Mustafa Paşa’nın sadrazamlığı döneminde Osmanlı bir nebze olsun toparlandı. Belgrad ve Niş’i geri alındı. Ancak 1691’de Salankamen’de yaşanan mağlubiyet ve Sadrazam’ın savaş meydanında şehit düşmesi, ardından 1697’de Zenta’da yaşanan mağlubiyet Osmanlı’nın Balkanlarda ki varlığını tehlikeye soktu.
Peki Osmanlı neden yenildi? Buyur arkadaşım maddeler halinde;
- Aynı anda birden fazla devlet ile savaşılması
- Osmanlı ordusunda ki bozulmalar.
- Avrupa ordularında ki gelişmeler.
- Sık sık padişah ve devlet adamı değişmesi
Bu savaşlar dört Osmanlı padişahı, Merzifonlu Kara Mustafa Paşa hariç 12 sadrazam gördü. 1683 sonrası sadrazamlara bir bak istersen. Duraklama dönemi Osmanlı sadrazamları listesi
Kutsal İttifak Savaşlarının Sonuçları
Osmanlı 1699’da yenilgiyi kabullenmek zorunda kaldı. İngiltere aracılığı ile Kutsal İttifak Devletleri ile Karlofça Antlaşması yapıldı. Rusya ile bir yıl sonra 1700 İstanbul Antlaşması yapıldı. Bu antlaşmalar neticesinde Osmanlı toplamda 346.000 kilometrekare toprak kaybetti.
TAVSİYE LİNK: Karlofça Antlaşması’nın Maddeleri ve Önemi
BİR TAVSİYE DAHA: 1700 İstanbul Antlaşmasının Maddeleri ve Önemi