Tarih Portalı – Tarih Öğretmeni Tarih Portali
En sonda İyonyalıları da içeren Anadolu Medeniyetleri konu anlatım videomuz var bakmayı unutma.
İYONYALILAR
– İyonya, İzmir ile Büyük Menderes nehri arasında kalan kıyı bölgesinin adıdır. Dorların baskısı sonucunda Akadların bir kısmı Yunanistan’dan Batı Anadolu’ya göç etmişler ve yerli halkla kaynaşarak şehir devletlerini kurmuşlardır. Bu şehir devletleri arasında siyasi birlik sağlanamamış, her şehir devleti bağımsız yönetilmiştir.
NOT: İyon şehirlerinde farklı kralların olması, ülkede siyasal birliğin olmadığını göstermektedir.
– İyon şehirleri, önceleri Krallık, MÖ. 500 yıllarından itibaren asillerin kurduğu Oligarşik Hükümetler, sonra da Demokratik Hükümetler tarafından yönetilmiştir.
– Kral Yolu’nun Lidyalıların kontrolünde olmasından dolayı kara ticaretinde etkili olamayan İyonyalılar Akdeniz ve Karadeniz’de koloniler oluşturarak ticaret faaliyetleriyle zenginleşmiştir. Sinop, Samsun, Trabzon kurdukları kolonilerden bazılarıdır.
Kolonicilik: Bir devletin ekonomik, siyasal ve sosyal nedenlerden dolayı kendi sınırları dışında ele geçirip yönettiği ülke veya topraklara koloni denir.
– İlk Çağda hem denizlerde hem de karalarda koloni kurulmuştur. Kolonicilik alanında Fenikeliler, İyonyalılar, Yunanlılar, Asurlular meşhur medeniyetlerdir.
– Kolonicilik kurulmasında,
- Hammadde ihtiyacının karşılanması
- Üretim fazlası mallar için Pazar bulunması
- Askeri gücün arttırılmak istenmesi
- Diğer devletlere askeri, siyasal ve ekonomik alanlarda üstünlük sağlama düşüncesi
etkili olmuştur.
– Fenike alfabesini kullanan İyonyalılar, bu alfabenin Yunanistan’a geçmesini sağlamıştır.
NOT: Bu durum Anadolu uygarlılarının Doğu ve Batı uygarlıkları arasında kültür alışverişini sağlayan bir köprü görevi üstlendiklerini göstermektedir.
– Çok tanrılı dinsel inanışa sahip olan İyonyalılarda ölümden sonra yaşam inancı zayıftı. Bu nedenle dünyada iyi bir yaşam sürmeyi amaçlamışlardır.
– İzmirli şair Homeros’un İlyada ve Odise destanları İyon edebiyatının en önemli eserleridir.
– Anadolu medeniyetleri içinde her yönden ileri olanı İyonyalılardır. Felsefe, matematik ve tıp bilimlerinin temeli İyonya’da atılmıştır. Matematikte Tales ve Pisagor, felsefede Diyojen, tıpta Hipokrat ve tarih alanında Herodotos ünlü isimlerdir.
UYARI
İyonya’da pozitif bilimlerin gelişmesinde,
– Özgür düşüncenin gelişmesi
– Ön Asya’dan gelen ticaret yollarının bitiş nıktasında oldukları için yeni gelişmeleri öğrenmeleri
– Kolonicilik ve deniz ticareti sayesinde dış dünyayı tanımaları
etkili olmuştur.
NOT: İyonya, günümüz Avrupa uygarlığının oluşmasına katkı sağlayan en önemli uygarlıklardan biridir.
– İyonyalıların en önemli eseri dünyanın yedi harikasından biri sayılan Artemis Tapınağı’dır. Efes’te bulunan Celsus Kütüphanesi de günümüze kadar gelen önemli eserlerdir.
OKUMA TAVSİYESİ: İyonlar Hakkında Bilgi
