Tarih Portalı – Tarih Öğretmeni Tarih Portali
9. sınıf Tarih dersi 4. ünitesi olan İSLAM TARİHİ VE UYGARLIĞI (13. YÜZYILA KADAR) ünitesi 1. konusu olan İSLAMİYETİN DOĞUŞU VE İLK İSLAM DEVLETLERİ konusu dahilinde ki İslamiyet Öncesi Dünyanın Genel Durumu konusu alt başlığı olan Asya – Doğu Roma konu anlatımını aşağıdan okuyabilirsiniz.
Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu
Siyasi , Toplumsal ve Ekonomik Durum:
Kavimler göçü neticesinde, Roma İmparatorluğu bütünlüğünü koruyamayarak 395′ te Batı ve Doğu olarak ikiye ayrılmış, Batı Roma İmparatorluğu 476 yılında yıkılmıştır. Roma’nın devamı sayılan Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu, her geçen gün Helenizm kültürünü benimsemiş, Ortodoks mezhebine bağlı olduğundan, Katolik batıyla bağları zayıf olmuştur.
İmparatorluk en kuvvetli devrini “Jüstinyen” hanedanı vaktiyle (518-610) yaşamıştır. Anadolu, Suriye, Filistin, Mısır, Kartaca, İspanya’nın bir kısmı, İtalya, Dalmaçya kıyıları ve Tuna nehrine kadar tüm Balkan toprakları bu devirde Bizans sınırları içerisinde idi.
Bizans, Herakliyus hanedanı vaktiyle ( 610-717) doğuda Sasaniler, güneyde müslümanlarla, batı’da Türk Avarlar’la uğraş ettiler. ( Avarlar, İstanbul’u karadan ve denizden kuşattılar- 626) Bizans imparatorluğu, çok geniş alana yayıldığından farklı uluslardan oluşmaktaydı. Birlik ve beraberliğin sağlanmasında en mühim öğe , Helenizm kültürü ile Hıristiyanlık dini idi.
Bizans’ın başkenti, İstanbul’dur. İmparatorlar ülkenin tek egemeniydi. (Ortodoks kilisesi dahi imparatorluğun buyruğu altında yer alıyordu.) Bizans’ta tahtın babadan oğula, kardeşten kardeşe geçmesi benzeri bir sistem yoktu. Bu vaziyet bir sürü kez taht kavgalarına ve iç çatışmalara neden olmuştur.
Bizans toplumu ; soylular, inanç adamları, askerler ve köylüler olarak 4 ana sınıftan oluşmuştur. Tarımın dışarısında en mühim organizasyon ” Ticaret” tir. İpek ve Baharat yolu, mühim ticari kazançlar sağlamıştır.
BİZANS’TA DİN:
Bizans’ın dini 3 esasa dayanır:
1-Antik Yunan düşüncesi
2-Helenizm ( İskender’in doğu ve batı kültürlerini karıştırarak ortaya çıkardığı arabesk kültür)
3-IV.yy.da resmi hükümet dini Hıristiyanlığın (MİLANO FERMANI) Ortodoks mezhebi idi. Merkezleri İstanbul’da Fener Rum Patrikhanesi idi. Liderine “Patrik” denilir.
İslamiyet’in ortaya çıktığı 7.yy. başlarında Bizans politik ve toplumsal karmaşa İÇİNDE , Ortodoks mezhebi içerisinde bulunan fikir ayrılıklarından ötürü dini karmaşalar da yaşamaktaydı.
