Tarih 1 dersi 4. ünitesi olan İSLAM TARİHİ VE UYGARLIĞI (13. YÜZYILA KADAR) ünitesi 1. konusu olan İSLAMİYETİN DOĞUŞU VE İLK İSLAM DEVLETLERİ konusu dahilinde ki İslamiyet Öncesi Dünyanın Genel Durumu konusu alt başlığı olan Arap Yarımadası konu anlatımını aşağıdan okuyabilirsiniz.
İslamiyet Öncesi Arap Yarımadası
Arabistan’ın Coğrafi Konumu: Arabistan Asya’nın güneybatısında bulunan bir yarımadadır. Kuzeyinde Suriye, doğusunda Basra Körfezi, batısında Kızıldeniz, güneyinde Umman Denizi ile çevrilidir.
Arabistan’ın üç mühim bölgesi vardır: HİCAZ, YEMEN, NECİD
HİCAZ: Dini açıdan kutsaldı.
YEMEN: Arabistan’ın en zengin yöresidir. Tarım ve deniz ticareti tarafından bir merkezdi.
NECİD: Kurak ve çöllerle kaplıydı.
İSLAMİYET ÖNCESİ ARABİSTAN’DA KURULMUŞ DEVLETLER
1. Güney Arabistan’da Kurulan Devletler:
a. MAİN DEVLETİ (M.Ö. 1200-650)
Yemen’de kurulan üç devletten biridir.Başşehiri, Main kentidir.
b. SABA DEVLETİ (M.Ö. 950 – 115)
Main Devleti’nin yıkılışından ardından Yemen’e, Sabalılar egemen olmuşlardır. Başkentleri Ma’rib kentidir.
c. HİMYERÎ DEVLETİ (M.Ö. 115 – M.S. 525)
Saba Devleti’nin yıkılışıyla güç kazandılar.
2. Kuzey Arabistan’da Kurulan Devletler:
NEBATLILAR, TEDMÜRLÜLER, GASSANİLER, HÎRE ARAP KRALLIĞI, KİNDELİLER
a. Nebatlılar : Arabistan’ın kuzeybatısında M.Ö. 4.yy.da kurulmuştur. Başkenti Petra kentidir
b. Gassaniler : Yemen orijinli olup, Suriye’ye yerleşmişler ve Hıristiyanlaşmışlardır. Başkentleri Şam’dır.
c. Hire Arap Krallığı : Yemen orijinli olup, Irak’taki Hire şehiri etrafına yerleşmişlerdir.
HİCAZ BÖLGESİ
İklim, toprak yapısı ve madenler açısından Arabistan’ın en fukara bölgesidir. Fakat 2 mukaddes il Mekke ve Medine, Hicaz bölgesindedir.Bundan ötürü yarımadanın en mühim bölgesidir.
MEKKE
Hz.İbrahim’in Kabe’yi inşası, erkek çocuğu Hz.İsmail ile kurban hadisesi, zemzem kuyusu, Hacer’ül-esved taşı Mekke’nin kutsallarıdır. Hz.İsmail soyundan iştirak eden Adnaniler, Mekke’de uzunca zaman idareye hakim olmuşlardır. Kureyş kabilesi, Adnanilerin bir koludur.
Mekke’yi yönetim eden Kureyş kabilesi 10 aileden müteşekkildi. Bunlardan Haşimoğulları dini ve toplumsal sorunlarla, Ümeyyeoğulları askeri ve ticari konularda hak sahibiydiler.
Araplarda kabilelerin en başında şeyh ya da buyruk olarak bilinen başkanlar bulunurdu.
Arap toplumu göçebe (bedevi) ve oturmuş ( medeni – hadari) olmak üzere ikiye ayrılırdı.
MEDİNE
Medine’nin asıl adı Yesrib’dir. Vaha üzerinde kurulduğundan insanlar tarımla uğraşır. Medine’de hatırı sayılır sayıda Yahudiler vardı. Benzer sürede mühim ticaret yöntemleri üstünde bulunmaktaydı.
İSLAMİYET ÖNCESİ ARABİSTAN’DA DİN
1-Putperestlik: Arapların en mühim putları Hubel, Lat, Menat ve Uzza’dır.
2-Sabilik: Yıldız ve gök cisimlerine tapma
3-Hıristiyanlık
4-Yahudilik
5-Hanif: Hz.İbrahim’in tek tanrı inancı.
İslamiyet öncesinde, Arap yarımadasında siyasi birliğin olmamasının sebebi:
Devletler genellikle , kabilelerin meydana getirdiği küçük krallıklar halinde politik varlıklarını sürdürmüşlerdir. Bunun sebebi Araplar arasındaki kabile hayatı, kan davaları ve politik birliğin olmaması kuvvetli bir hükümet kurulmasına mani olmuştur.
Teşekküer hocam