Türkiye Selçuklularında Fikir, Dil ve Edebiyat

Fikir Hayatı

Moğol istilasıyla İran, Harizm, Türkistan gibi bölgelerden çok sayıda düşünür ve bilim adamı Anadolu’ya göç etmiştir. Bu göçleri sayesinde Anadolu’da fikir hayatı canlanmıştır.

Mevlana Celaleddin Rumi

• Anadolu Selçuklu hükümdarı I. Alaaddin Keykubat döneminde Konya’ya gelmiştir.
• Tasavvuf alanında çalışmalar yapmış bir bilim adamıdır.
• Altı ciltlik farsça kaleme aldığı Mesnevi’si vardır.

Hacı Bektaşi Veli

• Horosan’dan Anadolu’ya gelen bir düşünürdür.
• Bektaşiliğin temelini anlattığı Makalat adı verilen eseri vardır.

UYARI : Bunların dışında Anadolu Selçuklu bünyesinde Muhyiddin Arabi, Sadreddin Konevi ve Caca Bey (Astronomi alanında çalışmalar yapmış ve Kırşehir’de rasathane kurmuştur.) gibi düşünürler de vardır.

Dil ve Edebiyat

• Anadolu Selçuklu Devleti’nde bilim dili Arapça resmi ve edebi dil ise Farsçadır.
• Bundan dolayı bu dönemde Türkçenin gelişimi yavaşlamıştır.

Tarih

• Anadolu Selçuklu Devleti’nde tarih yazıcılığı gelişmiştir.
• Örneğin: Ravendi’nin yazdığı Selçuklu Tarihi, İbni Bibi’nin I. Alaaddin Keykubat dönemini kapsayan Türkiye Selçuklu Tarihi, Kerimüddin Aksarayi’nin Selçuklu Tarihi eserleri vardır.

UYARI : Bu dönemde;

1-Aşık Paşa – Garipname

2-Yunus Emre – Divan, Risalet’ün Nushiye

3-Germiyanlı Ahmedi –İskendername

4-Hoca Dehhanni – Selçuklu Şahnamesi (Anadolu’daki ilk divan şairidir.)

5-Mevlana – Mesnevi, Divan-ı Kebir gibi eserleri yazmışlardır.