Türkiye Selçuklu Devletinde Mimari ve Mimari Eserler

Anadolu Selçuklu Devleti sanatının kökeni Türk-İslam devletlerine dayanmakla birlikte Anadolu’daki eski kültürlerden de yararlanmıştır. Anadolu mimarisi dini, sivil ve askeri mimari olarak üçe ayrılmıştır.

UYARI: Anadolu Selçuklu Devleti’nde mimaride süsleme sanatı olarak bitki figürleri, geometrik şekiller, yazı sanatları, kabartma işlemeler kullanılmıştır.

Dini Mimari

Cami, medrese, külliye, türbe, kümbet, tekke, zaviye ve mescit gibi yapılardır.

Dini Mimari Örnekleri

• Alaaddin camileri –Konya ve Niğde (Anadolu Selçuklu Devleti’nden kalan en eski camidir.)
• Ulu Cami – Malatya, Sivas ve Afyon (Sivas’taki Ulu Cami ilk Selçuklu camisidir.)
• Gök Medrese Cami – Amasya
• Çifte Medrese – Kayseri
• Hunat (Huand) Hatun Medresesi – Kayseri
• Sırçalı Medrese – Konya
• Karatay Medresesi – Konya (En zengin süslemeye sahip medreselerden biridir.)
• İnce Minareli Medrese – Konya (Taş işçiliğinin en güzel örneğidir.)
• Caca Bey Medresesi – Kırşehir
• Üç Medrese –  Sivas (Gök Medrese, Buruciye ve Çifte Minareli Medrese) (Anadolu’da en zengin süslemeye sahip medresedir.)
• Çifte Minareli Medrese – Erzurum (Anadolu’nun en büyük medresesidir.)
• Hunad Hatun Külliyesi – Kayseri
• Hacı Kılıç Külliyesi – Kayseri
• Sahip Ata  Külliyesi – Konya
• Döner Kümbet – Kayseri
• II. Kılıç Arslan Kümbeti – Konya
• Ulu Kümbet – Ahlat
• Taş Mescid – Konya
• Sırçalı Mescid – Konya
• Karatay Mescid – Konya
• Aslanhane Camii – Ankara

UYARI :Türk-İslam devletlerinde dini yapıların içinde misafirlerin kaldığı odalara tabhane denir.

Sivil Mimari

Saray, kervansaray, han, darüşşifa, hamam, köşk ve köprü gibi yapılardır.

OKUMA TAVSİYESİ: Kervansaray Nedir? Kuruluş Amacı ve Özellikleri

Sivil Mimari Örnekleri

• Kubadabad Sarayı – Beyşehir
• Alaiye Sarayı –Alanya
• Kubadiye Köşkü – Kayseri
• Gevher Nesibe Darüşşifası – Kayseri  (Anadolu Selçuklu Devleti’nin ilk hastanesidir.)
• I. İzzettin Keykavus Şifahanesi – Sivas
• Muineddin Pervane Şifahanesi – Konya
• Amasya Darüşşifası –Amasya
• Gıyasiye Darüşşifası – Kayseri
• Evdir Han – Kırkgöz Hanı
• Öresin Hanı
• Çiftlik Han
• Ağız Kara Han
• Zazadin Hanı
• İshaklı Hanı
• Sarı Han
• Sultan Han (Anadolu Selçuklu Devleti’nin en büyük kervansarayıdır.)
• Ezine Pazar Hanı
• Altın Han
• Çay Hanı
• Alay Han (Anadolu Selçuklu Devleti’nin Anadolu’da yaptırdığı ilk kervansaraydır.)

Askeri Mimari

Sur, kale, burç, kule, kışla ve tersane gibi yapılardır.

Bu sanatların dışında çinicilik (Mimaride iç ve dış süslemelerde kullanılmıştır.), resim ve heykel (cam sanatı), kabartma, tezhip, hat, minyatür, ağaç, taş, maden işletmeciliği, kakmacılık, musiki ve oymacılık ve sahne sanatları vardır.