Don-Volga Kanal Projesi, Sokullu Mehmet Paşa’nın kanal projelerinden biridir. Açılması düşünülmüş, çalışmalar başlamış, lakin proje tamamlanamamıştır. Bu proje ile Hazar Denizi ve Karadeniz birbirine bağlanarak bölgede Osmanlı kontrolünü arttırmak amaçlanmıştır.
Bu projeye göre Don ve Volga nehirlerinin birbirine en çok yaklaştığı yerde 2 nehir arası kazılarak birleştirilecekti. Böylece Akdeniz’de bulunan Osmanlı donanmasından Hazar Denizi’nde de faydalanılacaktı.
EK BİLGİ: Volga nehri Türkler tarafından İtil (İdil) olarak adlandırılmıştır.
Don ve Volga nehirlerini birleştirme fikrini ilk ortaya atan kişi Semiz Ali Paşa’dır. Lakin fikri gerçekleşmemiştir. Sokullu’nun sadrazamlığı döneminde Astrahan ve çevresinde müslümanlara yapılan zulüm artınca durum padişaha arz edildi.
İçindekiler
Don-Volga Kanal Projesinin Amaçları
- Don ve İdil nehirlerini bir kanal ile birleştirerek Osmanlı’nın Akdeniz donanmasını Hazar Denizi’ne geçirmek
- Bu donanma sayesinde Kırım’ın güvenliğini sağlamak,
- Rusya’nın Karadeniz’e ve dolayısıyla sıcak denizlere inmesini önlemek,
- İran ile yapılacak savaşlarda Akdeniz donanmasından yararlanmak ve Rusları Hazar kıyılarından çıkarmak,
- Turan coğrafyasına ulaşmak, (Kazan ve Astarhan’ı Rusya’dan almak, Türkistan hanlıklarıyla ilişkileri geliştirmek,)
- Donanma sayesinde doğrudan Kafkaslara hakim olmak.
- İpek yolunu tekrar canlandırmak
OKUMA TAVSİYESİ: İpek Yolu hakkında bilgi için bir bak istersen. İpek Yolunun Özellikleri Maddeler Halinde
Sultan 2. Selim, Sokullu’nun projesini destekledi. Bölgeye askerler ve ameleler gönderildi. Hatta kanalın üçte birlik bölümü kazıldı. (1569) Lakin aşağıda belirttiğimiz sebepler dolayısıyla kanal tamamlanamadı.
Don-Volga Kanal Projesinin Gerçekleşmeme Nedenleri
- Kanal çalışmasının yapıldığı bölgenin iklim koşullarının sertliği
- Rus Çarının kanalın Osmanlı’ya sağlayacağı faydaları fark ederek kanal inşaatına sık sık saldırılar düzenlemesi
- Kırım Hanının taraftar olmaması (Bir daha Osmanlı hakimiyetinden çıkamam düşüncesi)
- Osmanlının gönderdiği askerlerin yetersiz olması
- Padişahın ve devlet adamlarının kanalın önemini kavrayamaması
gibi sebeplerle Padişahın isteği üzerine kazıdan vazgeçildi (1569).
EK BİLGİ: Don-Volga Kanalı 1952 yılında Sovyet Rusya tarafından yapılmıştır.
MAKALE TAVSİYESİ: Ejderhan Seferi ve Don- Volga Kanal Projesi
Çok teşekkürlr.