Türkmenistan – Asyada Yeniden Yapılanma

Türkmenistan

XIX. yüzyılın sonlarında Çarlık Rusya hakimiyetine giren Türkmenistan 1917’de Bolşevik İhtilali’yle tekrar bağımsızlık hareketlerini başlatmışsa da başarılı olamamıştır. 1924’te SSCB’nin hakimiyetini tanımak zorunda kalmıştır.

Sovyet Rusya döneminde de Türkmenler bağımsızlıklarını kazanabilmek için birçok kez isyan girişiminde bulunmuşlarsa da hareketleri sert bir şekilde bastırılmıştır.

Türkmenistan Sovyet Rusya’nın hammadde kaynağı olarak gördüğü Türkî Cumhuriyetlerdendir. Petrol, doğal gaz ve pamuk bunların başında gelmektedir.

1985’de Türkmenistan Komünist Partisi liderliğine getirilen Saparmurat Niyazov, ayrılıklara neden olan kabileciliği ortadan kaldırmıştır. Türkmen dilinin resmi dil olmasını sağlayan Niyazov, 1991’de de SSCB’nin dağılmasıyla Türkmenistan’ın bağımsızlığını ilan etmiştir.

Türkiye, Türkmenistan’ın bağımsızlığını tanıyan ilk devlet olmuştur. Türkiye – Türkmenistan ilişkileri günümüzde hızla gelişmektedir. Kültürel alanda Aşkabat’ta açılan Türkmenistan – Türk Üniversitesi, bu durumun göstergelerindendir. Ayrıca iki ülke arasında “Ekonomik ve Ticari İş Birliği Antlaşması” imzalanmıştır.

Türkmenistan; doğalgaz, petrol ve tarım potansiyeli açısından zengin hammadde kaynaklarına sahiptir. En önemli ihraç ürünleri de bu alandadır. İhracatın %20 ’sini pamuk oluşturmaktadır. Türkmen doğalgazı Rusya üzerinden dünyaya pazarlanmaktadır. Doğal gazın Türkiye üzerinden pazarlanması konusunda da önemli çalışmalar yapılmaktadır.

Saparmurat Atayevich Niyazov

Saparmurat Atayevich Niyazov 1940’ta dünyaya geidi. 27 Ekim 1990 günü yapılan seçimlerdeTürkmenistan’ın ilk Cumhurbaşkanlığına seçildi. Anayasanın kabulü için yapılan yeni cumhurbaşkanlığı seçimlerinde oyların yüzde 99,9’unu aldı. Türkmenistan Devlet Başkanı Saparmurat’ın unvanı Türkmenbaşı’dır. 21 Aralık 2006 günü kalp krizi sonucu vefat etti.