1533 İstanbul Antlaşması I. Viyana Kuşatması (1529) ile başlayıp 1532 Alman Seferine kadar devam eden Osmanlı – Kutsal Roma Germen (Habsburg Hanedanı) savaşlarını sona erdiren antlaşmadır. Bu antlaşmayla Avusturya Osmanlı üstünlüğünü kabul etmek zorunda kalmıştır.
OKUMA TAVSİYESİ: Gücünün Zirvesinde Osmanlı
Tarihi | 22 Temmuz 1533 |
Taraflar | Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında |
Diğer Adı | İbrahim Paşa Antlaşması |
Devrin padişah ve vezir-i azamı | Kanuni Sultan Süleyman ve Vezir-i Azam İbrahim Paşa |
En önemli maddesi | Avusturya Arşidükü protokol bakımından Osmanlı vezir-i azamına denk sayılacak. |
İçindekiler
1533 İstanbul Antlaşmasının Maddeleri
Kanuni’nin 1532 Almanya Seferi sonrasında Avusturya ile antlaşma yapıldı. Buna göre;
- Avusturya, Macaristan üzerindeki veraset iddiasından vazgeçecek. Jan Zapolya’yı Macar Kralı olarak kabul edecek.
- Avusturya’nın Macaristan’da fiilen hakim olduğu topraklar kendisine ait sayılacak.
- Avusturya Arşidükü Osmanlı vezir-i azamına denk sayılacak.
- Avusturya, elindeki bu topraklar için her yıl Osmanlı Devleti’ne otuz bin altın vergi ödeyecek.
- Avusturya ile Macaristan’ın hakim oldukları topraklarda bir sınır hattı Osmanlı Devleti’nin temsilcileri gözetiminde belirlenecek.
1533 İstanbul Antlaşmasının Önemi
- Osmanlı ile Avusturya arasında imzalanan ilk antlaşmadır.
- Avusturya, Osmanlı Devleti’nin üstünlüğünü kabul etmiştir.
Osmanlı Devleti’nin Avusturya’ya karşı bu üstünlüğü 1606 Zitvatorok Antlaşması‘na kadar devam edecektir.
Mütekabiliyet Açısından Değerlendirme
Mütekabiliyet devletlerası ilişkilerde karşılıklılık anlamına gelir. İstanbul Antlaşması (1533) mütekabiliyet esasına aykırıdır. Zira bir devletin hükümdarı diğer devletin hükümdarına eşittir. Antlaşmada geçen Avusturya Arşidükü Osmanlı vezir-i azamına denk sayılacaktır maddesi Avusturya tarafınca kabul edilince bu eşitlik Osmanlı lehine ortadan kalkmıştır. Yani Avusturya Osmanlı üstünlüğünü kabul etmiştir.