5. Ünite: İslam Medeniyetinin Doğuşu

Abdülmelik Dönemi (685-705) Abdülmelik zamanında, Kerbela Olayı’ndan sonra bozulan iç düzeni sağlamak için mücadele edilmiş ve ayaklanmalar bastırılmıştır. Arapça’nın resmi dil kabul edilmesi ve ilk Arap parasının bastırılması Abdülmelik döneminde olmuştur. Arapçanın resmi dil ilan edilmesiyle ve ilk İslam parasının bastırılmasıyla ülkede birlik hedeflenmiştir. İlk İslam parasının bastırılmasıyla ayrıca İslam ekonomisi Bizans ve Sasani etkisinden kurtarılmaya çalışılmıştır. Arapçanın resmi dil …

Yezid Dönemi (680-685) Saltanat usulüyle halife olan ilk kişi Yezid’tir. Bu dönemde Kuzey Afrika’nın fethi tamamlanmış ve Atlas Okyanus’una kadar olan topraklar feth edilmiştir. Dönemin en önemli gelişme Kerbela Olayı’dır. Hz. Peygamber’in torunu Hz. Hüseyin halifeliğin babadan oğula geçemeyeceğini ve seçim yapılmasını gerektiğini söyleyerek Küfe’ye doğru yola çıktı. Fakat Yezid’in komutanı Ubeydullah, Hz. Hüseyin’i ve yanındakileri Kerbela da durdurdu. Bir …

Muaviye Dönemi (661-680) Hz. Muaviye Mekke’nin fethedildiği yıl Müslüman olmuş ve Hz. Osman’ın zamanında Şam valiliğine getirilmiştir. Hakem Olayı’ndan sonra halifeliğini ilan etmiş Hz Ali’nin şehit edilmesinden sonra halife olmuş ve Emevi Devletini kurmuştur. Muaviye döneminde iç düzen sağlamlaştırıldıktan sonra fetihler yeniden başlatılmıştır. Doğuda Maveraünnehir’e girilmiş, batıda Bizans’a karşı seferler düzenlenmiştir. İstanbul iki kez Müslümanlar tarafından kuşatılmış fakat başarı sağlanamamıştır. …

EMEVİ DEVLETİ (661-750) Emevilerin Kuruluşu Hz. Ali’nin vefatından sonra Küfeliler oğlu Hasan’a biat ederek onu halife olarak tanıdılar. Hz. Hasan, Hakem Olayı’ndan sonra halifeliğini ilan eden Muaviye’ye karşı savaşla galip gelemeyeceğini anladığında ve boş yere Müslüman kanı dökülmesini istemediğinden bazı şartlar ileri sürerek hilafetten çekildi. Muvaiye, kendisinden sonra halifenin seçimle belirlenmesi, Irak halkından intikam alınmaması ve Hz. Ali’nin ailesine kötü …

Sıffın Savaşı Hz. Muaviye’nin başını çektiği Şam grubu ile Hz. Ali arasında Sıffin Savaşı yapılmıştır. Hz. Ali tarafları galip gelmek üzereyken Hz Muaviyenin komutanın Amr b. As’ın bir savaş hilesi yapması üzerine taraflar arasında barış görüşmeleri başlamıştır. Hakem Olayı Hz. Ali ve Hz. Muaviye kendilerini temsil etmek üzere birer hakem seçtiler. Hz Muaviyenin temsilcisi Amr b. As bu görüşmeler sırasında …

Hz. Ali Dönemi (656-661) Hz. Osman’ın şehit edilmesinden sonra halife seçilen Hz. Ali döneminde iç karışıklıklar nedeniyle fetihler durmuştur. Hz. Ali’nin halife seçilmesinden kısa bir süre sonra Hz. Osman’ın katillerinin bulunmasında yavaş davranıldığını ileri süren Hz. Muaviye ve Hz. Aişe, Hz. Ali’nin halifeliğini tanımadılar. Bu nedenle Hz. Aişe’nin önderliğindeki Mekke grubu ile Hz. Ali grubu arasında Cemel Savaşı yapılmıştır (657). …

İç Karışıklıkların Başlaması Hz. Osman döneminde Emevi ailesinden olan kişiler devletin önemli memurluklarına getirilmişti. Yumuşak huylu ve iyi niyetli olan Hz. Osman, hırslı akrabalarını kontrol edememiş ve bu durum görevden alınan valilerin tepkisine neden olmuştur. Bu nedenin dışında; İllere gönderilen yöneticilerin hataları Yahudi asıllı Abdullah b. Sebe’nin ve İslamiyet’ kabul etmiş gibi görünüp gerçekte benimsemeyen kişinin çalışmaları Ganimet gelirinin azalması …

Kur’an-ı Kerim’in Çoğaltılması Dört Halife döneminde sınırların genişlemesine paralel olarak uluslar İslamiyet’i benimsemişti. Farklı dil ve şiveleri kullanan toplumlarda Kur’an-ı Kerim’in değişik okuma şekilleri ortaya çıktı. Bu durumu önlemek amacıyla Hz. Osman Döneminde bir heyet kurulmuştur. Hz. Ebubekir Döneminde kitap haline getirilen Kur’an nüshası esas alınarak çoğaltılmıştır (651). Çoğaltılan bu nüshalar Mekke, Basra, Şam, Küfe ve Mısır gibi önemli merkezlere …

Hz.Osman Dönemi (644-656) Hz. Ömer’in vefatından sonra altı kişilik bir heyet kurularak halifeyi belirlemesi istenmiştir. Bu heyet yaptığı görüşmeler sonucunda Emevi ailesine mensup olan Hz. Osman’ı halife seçmiştir. Hz. Osman’ın ilk dönemlerinde fetih hareketleri devam etmiştir: – Hz. Ömer döneminde büyük bir bölümü ele geçirilen İran’ın fethi tamamlanmıştır (651). Horasan ve Toharistan’ı feth eden Müslüman Araplar Ceyhun Irmağı’nı geçerek Türklerle …

Hz. Ömer Dönemi(634-644) Hz. Ebubekir’den sonra halife seçilen Hz. Ömer doğruluğu adaleti ve cesaretiyle tanınmıştır. Döneminde İslam Devleti idari, askeri, adli ve mali alanlarda örgütlenmiştir. Hz. Ömer döneminde Müslümanlar fetih hareketlerini devam ettirmişlerdir. Hz. Ömer dönemindeki siyasal gelişmeler şunlardır: Ebubekir zamanında Suriye’ye gönderilen ordu Yermük Savaşı’nı kazanmış böylece Suriye’nin fetih için önemli bir adım atılmıştır. Hz. Ömer zamanında Suriye fetihine …