9. sınıf tarih Orta Çağda Siyasi Yapılar Kısaca özetimizi mümkün mertebe maddeler halinde yazmaya çalıştık.
Konunun sonunda Orta Çağda Siyasi Yapıları anlattığım konu anlatım videosu var. Bir bak derim.
TAVSİYE LİNK: Orta Çağda Siyasi Yapılar
İçindekiler
AVRUPA
- Orta çağ Kavimler göçü ile başlar.
- MS 395 yılında Roma İmparatorluğu’nun; Batı ve Doğu Roma olmak üzere ikiye ayrılması, Avrupa’da büyük siyasi gelişmelere sebep olmuştur.
- Batı Roma İmparatorluğu’nun 476’da yıkılmasından sonra Avrupa’nın sosyo-ekonomik ve kurumsal yapısında büyük değişiklikler yaşanmıştır
- Avrupa’da feodal siyasi yapılar ortaya çıkmıştır.
- Bugünkü Avrupa devletlerinin temellerini atmıştır.
- Avrupa’da Frank, Vizigot, Ostrogot, Sakson gibi Germen krallıkları kurulmuş ve bu krallıklar; siyasi üstünlüğü ele almıştır.
- Orta Çağ Avrupası’nda siyasi yapıyı şekillendiren ve bu döneme damgasını vuran sistem “feodalizm” olmuştur. Bu sisteme göre siyasi güç; krala ait olup kral, siyasi otoritesini mutlak sadakat koşuluyla ve kontrollü olarak derebeyleriyle paylaşmıştır.
- Feodalizmde hiç kimse tam anlamıyla hükümran değildi.
- Avrupa’nın her yerinde bu lordlara bağlılık yemini etmiş savaşçı vassallar ortaya çıktı. Bunlar Orta Çağ’ın şövalye adı verilen profesyonel savaşçılarını oluşturdu.
SASANİLER
- Sasaniler Kafkasya, Mezopotamya ve İran’a hükmetmiştir. Yönetim şekli monarşiydi. Krallarına Şehinşah denirdi ve Krallar Tanrı Ahuramazda’nın yeryüzündeki temsilcisidir.
- Sasaniler, İstanbul’u kuşatmıştır ancak alamamışlardır.
- Sasaniler, Hz. Ömer Dönemi’nde yapılan Nihavend Savaşı’nda yenilmiş ve 651 yılında yıkılmıştır.
BİZANS
- Roma İmparatorluğu bir çeşit cumhuriyet ile yönetilirken Bizans imparatoru gücünü tanrıdan alan otokrat bir lider konumuna gelmiştir.
- Malazgirt Savaşı’ndan sonra ilk dönem Türk Beylikleri ve Türkiye Selçuklu Devleti’nin kurulmasıyla Anadolu Türk yurdu olmuştur.
- Türkiye Selçuklu Devleti’nin zayıflaması sonucunda ikinci dönem Türk beyliklerinden olan Osmanlılar, Bizans’ın Anadolu’daki bütün topraklarını ele geçirmiştir.
- Orta Çağ boyunca varlığını sürdüren Bizans İmparatorluğu, 1453’te İstanbul’un Fethi’yle ortadan kaldırılmıştır.
MOĞOLLAR
- Moğol İmparatorluğu’nu kuran Temuçin’dir.
- Kağan seçilince Cengiz adını almıştır.
- Cengiz Han, dünyanın en geniş kara imparatorluğunu kurmuştur.
- Moğollar Şamanizm’den etkilenmiştir
- Cengiz Han’ın ve neslinin ilahi soya dayandırılması Şamanlar tarafından sağlanmıştır
- Cengiz Han’ın ve neslinin ilahi soya dayandırılması Şamanlar tarafından sağlanmıştır. Bu kutsallık Cengiz Han’dan sonra gelen hükümdarların, onun soyundan gelmesini meşrulaştırmıştır.
FEODALİZM: Orta çağ Avrupa’sında toprak sahibi senyörün ya da Lordun; siyasi, ekonomik, hukuki ve askerî haklara sahip olduğu ve temeli toprak köleliğine dayanan toplum düzenine “feodalizm” denmektedir.
Otokrasi: Monarşinin bir çeşidi olup bütün siyasi yetkiler kralın elindedir. Monarşiden farklı olarak otokraside, yönetim miras yoluyla değil, kişiler tarafından ele geçirilmiştir.