Sakarya Meydan Muharebesi Sebepleri ve Sonuçları

Sakarya Meydan Muharebesi 23 Ağustos 1921’de Yunan taarruzu ile başlayıp 13 Eylül 1921’de Türk ordusunun kesin zaferi ile sonuçlanmıştır. Milli mücadele de Mustafa Kemal’in ordunun başında bulunduğu ilk savaştır.

En son da bulunan video da Sakarya Meydan Muharebesi sonrasında yapılan antlaşmalar ile ilgili kodlama var. Bir bak derim .)

Sakarya Meydan Muharebesi (23Ağustos-13 Eylül 1921)

Sakarya Savaşı, bütün subayların yer alması ve pek çok subay şehit verilmesi sebebiyle “Subay Savaşı” olarakta adlandırılır.

Mustafa Kemal Atatürk bu muharebe için “Sakarya Melhame-i Kübrası” yani kan gölü, kan deryası demiştir.

Sakarya Meydan Muharebesi Sebepleri

Sakarya Meydan Muharebesi’nin en önemli sebebi Kütahya Eskişehir savaşlarından galip çıkan Yunanlıların Türklere kesin darbe vurmak istemesidir. Aldıkları galibiyetle morali yükselen Yunanlılar, Ankara’ya girip TBMM’yi dağıtıp Sevr Antlaşması’nı uygulamaya koymak istemektedirler.

İstersen şu videodan da konuyu izleyebilirsin. Özellikle Sakarya Savaşı’nın sonuçları ile ilgili güzel bir kodlama var.

Sakarya Meydan Muharebesi’nin Gelişimi

Yunan taarruzu ile başlayan savaş yaklaşık 100 km genişliğindeki bir meydanda gerçekleşti. Türk ordusunun ayrı ayrı birlikler şeklinde konuşlanmasından faydalanan Yunanlılar birçok cephede savunma hattını delmeyi başardı.

Başkomutanımız Mustafa Kemal Sakarya Meydan Muharebesi‘nde ‘Hattı müdafaa yoktur sathi müdafaa vardır. Vatanin her karış toprağı şehit kanıyla sulanmadıkça terk olunamaz!” diyerek dünya savaş tarihinde bir çığır açacaktır.

Bu emir 3 Eylülde verilmiş, 5 Eylülde Yunanlılar geri çekilmeye başlamış ve nihayet 13 Eylülde Sakarya Nehri’nin batısına çekilmek zorunda kalmıştır.

Sakarya Meydan Muharebesinin Sonuçları

• Aralıksız 22 gün süren savaş “dünya tarihinin en uzun meydan muharebesi” oldu.
• Savaş alanlarına yeniden dönen ve Kurtuluş Savaş’ında ilk kez bir savaşı yöneten Mustafa Kemal, “Alan savunması” kuramıyla askerlik tarihinde bir ilke daha imza atmıştır.
• II. Viyana bozgunundan itibaren başlayan geri çekilişimizin son noktasıdır.
• Kurutuluş Savaşı içerinde son savunma savaşımızdır.

Sakarya Savaşı’nın diğer sonuçlarını iç ve dış sonuçlar şeklinde ayırabiliriz.

Sakarya Savaşı’nın İç Sonuçları

• Meclis’in Kayseri’ye taşınması tartışmaları sona ermiştir.
• Yenilen Yunan savunmaya çekilirken taarruz sırası artık Türklere gelmiştir
• TBMM, Mustafa Kemal’e “gazi” unvanıyla “mareşal‘ rütbesini vermiştir (19 Eylül 1921)

Sakarya Meydan Savaşı’nın Dış Sonuçları

• İtalyanlar Türk yurdundan tamamen çekilmiştir. (2. İnönü Muharebesi sonrası çekilmeye başlamışlardı.)
• Sovyet egemenliğindeki Kafkas cumhuriyetleri (Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan) ile Kars Antlaşması imzalandı. Antlaşmaya göre Batum, Gürcistan’da, Ardahan ise Türkiye’de kalacaktır. Böylece Türkiye’nin doğu sınırı kesin şeklini almıştır. (Doğu sınırımızı belirleyen antlaşmalar: Gümrü, Moskova ve Kars antlaşmaları)

BİR BAK DERİM: Doğu Sınırımızın Çizilmesinde Etkili Olan Antlaşmalar

• Fransa ile Ankara Antlaşması yapılmıştır.(20 Ekim 1921).
• İngiltere Malta’da bulunan esirlerden önemli bir kısmını serbest bıraktı.
• Ukrayna ile Dostluk Antlaşması imzalandı. (20 Ocak 1922)
• İtilaf Devletleri ateşkes önerisinde bulundu. (22 Mart 1922)
• İtilaf Devletleri barış önerisinde bulundu. (26 Mart 1922)

DİKKAT: Dünya savaş tarihinin en uzun süren meydan muharebesi Sakarya’dır.