Tevaif-i Mülk Devletleri Nedir?

Abbasi Devleti‘nin (750-1258) merkezi otoritesinin zayıflaması ile illere gönderilen valilerin (Emir’ül Umeralar) kendi bölgelerinde bağımsızlıklarını ilan etmeleri ile ortaya çıkan feodal devletlere Tevaif-i Mülk Devletleri denir.

DİKKAT: Abbasiler döneminde, Endülüs Emevileri sonrası İspanya’da, Kösedağ Savaşı sonrası Anadolu’da görülmüş olan siyasi parçalanmışlığa Tevaif-i Mülk denir.

Mısır’da Kurulanlar	İran’da Kurulanlar	Kuzey Afrika’da Kurulanlar
Tolunoğulları (Mısır’da kurulan ilk Türk- İslam Devleti)	Tahiriler (821-873)	Ağlebiler
İhşitler (Akşitler) (Mısır’da kurulan 2. Türk-İslam Devleti)	Saffariler (861-1003)	İdrisiler
Fatimiler (Şii Arap Devleti)	Büveyhoğulları (934-1055)
	Samanoğulları

Endülüs’te Tevaif-i Mülk Devletleri

Endülüs Emevi Devleti’nin çökmesi ile birlikte İber Yarımadası’nda (İspanya) kurulan devletlere Tevaif-ül Mülk Devletleri denir. Bunlar;

Malaga ve Algeciras’taki Hammudiler (1010-1057), İşbiliye’deki Abbadiler (1023-1091), Gırnata’daki Ziriler (1012-1090), Niebla’daki Benu-Yahya (1023-1051), Silves, Algerve’deki Benu-Müzeyn (1028-1053), Albarracin, La Sahla’daki Benu-Rezin (1011-1107), Alpuenti’deki Benu-Kasım (1029-1092), Kurtuba’daki Cevheriler (1031-1069), Batliyas’taki Benu-Mesleme de denilen Eftasiler (1022-1094), Tuleytula’daki Zunnuniler (1009-1085), Valencia’daki Benu-Sumadih (1039-1087), Saragosa, Lerida, Tutile, Calatayud, Denia, Tortosa’daki Tucibiler (1019-1039), Hudiler (1039-1043), Majorka’daki Benu Mücahid ve Benu-Ganiye (1022-1205)

Kaynak: https://www.turkcebilgi.com/tavaif-i_m%C3%BCluk

NOT: Endülüs’te ki bu döneme Murabıtlar son vermiştir.

Anadolu’da Tevaif-i Mülk Devletleri

Kösedağ Meydan Muharebesi sonrası Anadolu Selçuklu Devleti’nin merkezi otoritesini kaybetmesi ile ortaya çıkan 1. Beylikler Dönemine de Tavaif-i Mülk denir.